زنان باردار مواظب این غده باشند
مدیر گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هشدار نسبت به عواقب بی‌توجهی به درمان اختلالات تیروئید در بارداری، گفت: بی‌توجهی به درمان مشکلات تیروئید در زنان باردار ممکن است منجر به بروز عوارض جدی در مادر و جنین شود.
به گزارش پارسینه پلاس، بدن انسان را می‌توان به یک سیستم بسیار پیچیده تشبیه کرد که از اجزای مختلف تشکیل شده و هر یک از آنها هم وظایف خاص خود را دارند. در این بین یکی از اجزای مهم بدن غدد هستند. غده‌هایی که در قسمت‌های مختلف بدن وجود داشته و هر یک کار مخصوص به خود را انجام می‌دهند. غده تیروئید یکی از مهم‌ترین غدد بدن است و اهمیت آن به دلیلی این دلیل موضوع است که این غده هورمون‌های زیادی را تولید کرده و وارد جریان خون می‌کند. هر یک از این هورمون‌ها هم نقش و جایگاه خاصی در بدن دارند.
بنابراین تمام هورمون‌های تولید شده توسط تیروئید مهم و حیاتی هستند. در برخی موارد عواملی سبب می‌شوند تا تیروئید به میزان زیادتر یا کمتر هورمون تولید کند که به هر دو حالت اختلال تیروئید گفته می‌شود.غده تیروئید چیست؟تیروئید یک غده کوچک به ابعاد ۵ سانتی‌متر است که زیر پوست گردن قرار دارد. این غده به طور متوسط ۲۰ تا ۶۰ گرم وزن داشته و توسط دو کپسول فیبری پوشانده شده است.
محمدرضا سربازی، مدیر گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های معاونت بهداشت ضمن گرامیداشت هفته جهانی اطلاع رسانی تیروئید از پنجم تا ۱۱ خردادماه گفت: این هفته جهانی از ۲۵ تا ۳۱ ماه می توسط فدراسیون جهانی تیروئید با هدف افزایش سطح آگاهی مردم از بیماری‌های تیروئید، عوارض و راه‌های پیشگیری و درمان آن به عنوان هفته جهانی اطلاع‌رسانی تیروئید نامگذاری شده است.
وی با بیان اینکه تیروئید بزرگترین غده درون‌ریز بدن است، هورمون‌های تیروئیدی را برای عملکرد درست و دقیق کل بدن ضروری دانست. مدیر گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های معاونت بهداشت خاطرنشان کرد: هرگونه اختلال در عملکرد غده تیروئید یا ترشح هورمون‌های آن می‌تواند باعث اختلال در کارکرد بدن شود. به گفته وی گرچه اختلالات تیروئیدی در زنان شایع‌تر از مردان است اما در همه جهان این اختلالات در هردو جنس و در تمام سنین شایع است. سربازی با اشاره به اینکه عوامل زیادی در بروز اختلالات تیروئیدی نقش دارند، کمبود ید در غذای مصرفی روزانه، ابتلا به دیابت، مصرف مستمر بعضی از داروها و مصرف دخانیات (سیگار، قلیان و …) را در بروز اختلالات تیروئیدی موثر عنوان کرد. وی افزود: مصرف نمک‌های غیر تصفیه شده و فاقد ید اثرات نامطلوبی بر عملکرد تیروئید خواهد داشت. مدیر گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های معاونت بهداشت با تاکید بر لزوم درمان اختلالات تیروئید در زنان باردار ،گفت: بی‌توجهی به درمان مشکلات تیروئید در زنان باردار ممکن است منجر به بروز عوارض جدی در مادر و جنین شود.
اکثر سرطان‌های تیروئید قابل درمان هستند
سربازی سرطان تیروئید را یکی از بیماری‌های غده تیروئید برشمرد و یادآور شد: اکثر سرطان‌های تیروئید در صورت تشخیص زودهنگام قابل درمان هستند. وی تاکید کرد: اغلب گره‌های تیروئید غیرسرطانی هستند ولی پیگیری همه آها ضروری است. آزاده صفائی، کارشناس بیماری‌های متابولیک و مسئول برنامه غربالگری نوزادان معاونت بهداشت نیز بر اهمیت پیشگیری از بیماری‌های تیروئید در نوزادان تاکید کرد و گفت: سلامت غده تیروئید در طبیعی بودن ضریب هوشی و رشد و نمو نوزادان و کودکان نقش اساسی دارد.وی با اشاره به شیوع بیماری کم کاری تیروئید نوزادان در کشور افزود: تنها روش تشخیص زودرس کم کاری تیروئید نوزادان، انجام غربالگری نوزادان در روزهای سه تا پنج روزگی است.
به گفته این کارشناس معاونت بهداشت، آزمایش غربالگری نوزادان با گرفتن چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد انجام می‌شود. صفایی خاطرنشان کرد: درمان نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید به سادگی و با مصرف منظم دارو به راحتی امکان پذیر است.وی به والدین توصیه کرد: حتماً در روزهای سه تا پنج بعد از تولد با مراجعه به نزدیکترین مرکز غربالگری از سلامت نوزاد خود اطمینان حاصل کنند.
عوارض جبران ناپذیر کم‌کاری تیروئید
صفایی تاکید کرد: تشخیص زودهنگام و درمان به موقع این بیماری از عوارض جبران‌ناپذیر بیماری کم‌کاری تیروئید نوزادان نظیر کاهش شنوایی، کوتاه قدی، افت تحصیلی و عقب ماندگی ذهنی جلوگیری می‌کند.به گفته وی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با دارا بودن ۸۰ مرکز غربالگری در محدوده تحت پوشش آماده ارایه خدمات غربالگری نوزادان به همه نوزادان است.فرشته فزونی،رئیس گروه تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه نیز با اشاره به نیاز مادران باردار به دریافت کافی ید توصیه کرد: خانم‌هایی که تصمیم به بارداری دارند و مادران باردار و شیرده با مراجعه به مراکز خدمات جامع سلامت و پایگاه‌های سلامت از مراقبت‌های ارایه شده توسط پزشک، مراقب سلامت و کارشناسان تغذیه بهره‌مند شوند و مکمل‌های مناسب و مورد نیاز را دریافت کنند.
فزونی با اشاره به تبلیغات نادرست در مورد نمک دریا (تصفیه نشده و فاقد ید)، سنگ نمک و نمک‌های رنگی گفت: مصرف این نمک‌ها به علت داشتن فلزات سنگین و آلودگی با آلاینده‌های شیمیایی بسیار مضر بوده و با خطر ایجاد سرطان همراه هستند.به گفته وی نمک یددار تصفیه شده فاقد هرگونه ناخالصی است و مصرف نمک یددار در حد توصیـه شده برای تمام افراد جامعــه ضروری است و عارضـه جانبی ندارد.فزونی تاکید کرد: بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، کلیوی و یا سایر بیماران مقدار مصرف روزانه نمک خود را طبق نظر پزشک معالج و مشاور تغذیه تنظیم کنند.
رئیس گروه تغذیه معاونت بهداشت افزود: افراد برای تامین ید مورد نیاز بدن باید از نمک یددار تصفیه شده به مقدار کم و با شرایط نگهداری مناسب استفاده کنند.
وی خاطرنشان کرد: برای پایدار ماندن ید باید نمک را در ظروف دربسته و تیره و دور از نور نگهداری کرد و نمک در انتهای پخت به غذا اضافه شود؛ همچنین هنگام خرید، نمک یددار تصفیه شده دارای بسته بندی مناسب، پروانه ساخت، تاریخ تولید و انقضا انتخاب شود.
به گفته این کارشناس تغذیه طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک در افراد زیر ۵۰ سال سالم کمتر از پنج گرم و در افراد بالای ۵۰ سال، کودکان و بیماران قلبی و عروقی، فشارخون بالا و … روزانه کمتر از سه گرم است. البته این میزان نمک شامل نمک‌های پنهان در غذا مانند نان، پنیر و سایر انواع مواد غذایی هم می‌شود.