معمای تلخ مومیایی زن جیغ‌کش مصر باستان برملا شد

به گزارش پارسینه پلاس،  نام او ناشناخته است. اما حالت چهره عبوس او چنان چشمگیر است که از او به عنوان «مومیایی زن جیغ‌کش» یاد می‌شود. علیرغم احساساتی که این چهره ایجاد می‌کند، محققان قبلا دلیل دهان باز این مومیایی را به مومیایی‌سازی نامرغوب نسبت داده بودند. اما تحقیقات جدید نشان می دهد که اینطور نبوده است.

سحر سلیم، رادیولوژیست از دانشگاه قاهره و سامیه المرقانی، انسان‌شناس از وزارت گردشگری و آثار باستانی مصر، آزمایش جدیدی روی این جسد باستانی انجام داده‌اند و متوجه شده‌اند که دفن او در شرایطی کاملا مجلل انجام شده است.

سلیم توضیح می‌دهد: او با مواد گران قیمت و وارداتی مومیایی شده است. از این رو، ظاهر مومیایی به خوبی حفظ شده است.

زن جیغ‌کش بیش از سه هزار سال پیش در مقبره سمنوت، معمار سلطنتی سلسله هجدهم ملکه حَتشـِپسوت، به خاک سپرده شد. حَتشـِپسوت پنجمین فرعون از دودمان هجدهم پادشاهی مصر باستان بود که برای ۲۲ سال مقام فرعون مصر را برعهده داشت و آن سرزمین را به یک کشور مقتدر تبدیل کرد. سمنوت قرار بود به‌خوبی دفن شود و مقبره‌اش شامل یک اتاق مجزا برای مادرش و سایر بستگان ناشناس بود که در سال ۱۹۳۵ کشف شد. زن جیغ‌کش یکی از این بستگان دیگر سمنوت بود که اگرچه نامش فاش نشده است، اما دفن او خالی از ابهت نبود. او را در یک تابوت چوبی با ۲ حلقه از نقره و طلا به خاک سپرده‌اند.

تزئیناتی از جنس یشم که در تابوت مومیایی زن جیغ‌کش پیدا شده

سلیم و المرقانی می‌خواستند بیشتر در مورد این زن و نحوه مرگ او بدانند، بنابراین آنها به بررسی دقیق‌ترین بقایای او تا به امروز پرداختند. آنها با استفاده از سی‌تی اسکن جسد او را با دقت تصویر کردند تا آن را با جزئیات سه‌بعدی مطالعه کنند و کالبدشکافی مجازی انجام دهند.

آنها همچنین نمونه‌ها را در معرض طیف وسیعی از تکنیک‌های آنالیز با جزئیات بالا مانند میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیف‌سنجی فروسرخ و تجزیه و تحلیل پراش اشعه ایکس قرار دادند تا مواد غیرعامل و ترکیبات مورد استفاده در مومیایی کردن او را تعیین کنند.

عکس‌های زن جیغ‌کش که در سال ۱۹۳۹ گرفته شده

محققان با بررسی بدن این مومیایی توانستند تشخیص دهند که این زن قامت کوچکی داشته و قد آن حدود ۱/۵۴ متر بوده است. او در حدود ۴۸ سالگی درگذشته و از آرتروز رنج می‌برده است.

علت مرگ هنوز برای محققان مشخص نشد، اما جسد حاوی یک شگفتی بود: مغز، دیافراگم، قلب، ریه‌ها، کبد، طحال، کلیه‌ها و روده او هنوز سالم بودند. این امر بی‌سابقه نیست، اما نادر است. در بیشتر دوره‌ها – از جمله دورانی که زن جیغ‌کش می‌زیسته و مرده است – برداشتن بیشتر اعضای بدن در طول مومیایی کردن رایج بود. اما دفن او تفاوت‌های کوچک دیگری نیز با روش‌های معمول داشت. برای مثال، دست‌های او روی لگنش قرار گرفته است؛ در حالی که معمولا برای دفن زنان سلطنتی معمول این بوده که دست چپ روی سینه و دست راست در کنار بدن قرار بگیرد.

صورت زن جیغ‌کش در میان کلاه گیس بافته‌اش

عوامل و موادی که برای مومیایی کردن این زن به کار رفته است هم در خور توجه است. بدن او با درخت عرعر و کندر که به ترتیب باید از آفریقا و عربستان وارد می‌شد، پوشیده شده است.

زیر کلاه‌گیس او – بافته شده از الیاف خرما – موهای طبیعی او با درخت عرعر و حنا رنگ شده بود. و خود کلاه‌گیس با کریستال‌های کوارتز، مگنتیت و آلبیت تزئین شده است. این امر باعث سفت شدن الیاف بافته شده و رنگ مشکی آنها می‌شود تا شبیه موهای واقعی به نظر برسند.

تمام این موارد نشان می‌دهد که در دفن او دقت بسیار زیادی به کار رفته است. از این رو، سلیم و المرغانی می‌گویند این ایده که مومیایی کنندگان نتوانسته‌اند به خوبی آن را مومیایی کنند و به همین دلیل دهان او در مقبره باز شده است، کاملا رد می‌شود.

پس دلیل جیغ زن مومیایی چیست؟

در مواردی نادر، ماهیچه‌هلای یک فرد در حال مرگ ممکن است یخ بزند و در جای خود قفل شود. این امر «اسپاسم جسد» نامیده می‌شود و گفته می‌شود که به قدری این اسپاسم قوی است که نمی‌توان به راحتی آن بخش از بدن را به حالت اول برگرداند. در مواردی که فرد در حالتی غیرعادی از ناراحتی شدید فوت شده باشد، این اتفاق نادر می‌افتد. این پدیده بحث‌برانگیز تا حدود زیادی می‌تواند چهره زن جیغ را توضیح دهد.

سی‌تی اسکن مومیایی زن جیغ‌کش

محققان در مقاله خود می‌نویسند: به این نتیجه رسیدیم که حالت جیغ مومیایی به دلیل پدیده‌ای تحت عنوان اسپاسم جسد رخ داده و به این معناست که زن در اثر عذاب یا درد مرده است.

سرنوشت واقعی این زن و چگونگی مرگ او احتمالا هرگز مشخص نخواهد شد. اما حداقل، مطالعه بقایای او و کسانی مانند او، بینشی از گذشته بشریت و آداب و رسومی به ما می‌دهد که چطور راجع به سفر بعد از مرگ فکر می‌کردند.

منبع: ایسکانیوز