آیا نوشیدن آب یک شب مانده خطرناک است؟
آیا نوشیدن آب یک شب مانده برای سلامتی مضر است؟ بسیاری از افراد آب را شب داخل لیوان می‌گذارند و صبح می‌نوشند، اما آیا این کار بی‌خطر است؟ در این مقاله از دیدگاه علمی و بهداشتی به بررسی کامل خطرات، شرایط نگهداری و توصیه‌های پزشکی درباره آب مانده شب می‌پردازیم.
بسیاری از ما عادت داریم لیوان یا بطری آبی را کنار تخت یا روی میز بگذاریم تا اگر نیمه‌شب یا صبح زود تشنه شدیم، به راحتی از آن استفاده کنیم. اما آیا این آب که چندین ساعت در معرض هوا بوده، هنوز برای نوشیدن ایمن است؟ برخی معتقدند آب ماند‌ه‌شده ممکن است باکتری یا آلودگی جذب کند، برخی دیگر آن را کاملاً بی‌ضرر می‌دانند. این مقاله به بررسی علمی این موضوع از دیدگاه بهداشت، میکروبیولوژی و توصیه‌های پزشکی خواهد پرداخت.
۱. تغییرات شیمیایی آب در طول شب
آب خالص، ماده‌ای نسبتاً پایدار است؛ اما در تماس با هوا ممکن است تغییراتی شیمیایی جزئی در آن رخ دهد. یکی از نگرانی‌ها جذب دی‌اکسید کربن از هوا است. این گاز با آب واکنش می‌دهد و باعث اسیدی شدن جزئی آب می‌شود. البته این مقدار آن‌قدر ناچیز است که تأثیر خاصی روی بدن ندارد.
اما مسئله زمانی جدی‌تر می‌شود که آب در ظرف باز، بدون درپوش و در محیط گرم یا مرطوب نگهداری شده باشد. در این شرایط، جذب آلاینده‌های محیط، ذرات معلق و حتی رشد برخی میکروارگانیسم‌ها ممکن می‌شود، به‌خصوص اگر لیوان یا ظرف تمیز نباشد.
۲. خطر آلودگی میکروبی در آب مانده شب
اگرچه آب ماده‌ای نسبتاً مقاوم در برابر فساد است، اما در صورت تماس با دهان، محیط‌های مرطوب، یا دست‌های آلوده، به راحتی می‌تواند به منبعی برای رشد میکروب‌ها تبدیل شود. در طول شب، میکروب‌هایی مثل استافیلوکوک، اشریشیا کلی (E. coli) یا قارچ‌های محیطی ممکن است در آب رشد کنند، به‌ویژه اگر در دمای اتاق نگهداری شود.
بسیاری از باکتری‌ها در محیط مرطوب و نسبتاً گرم به‌سرعت تکثیر می‌شوند. بنابراین، اگر لیوان آب در مجاورت نور یا گرمای محیط قرار گرفته باشد، خطر آلودگی افزایش می‌یابد، خصوصاً برای کودکان، سالمندان یا افرادی با سیستم ایمنی ضعیف.
۳. آیا بطری آب دربسته هم در شب آلوده می‌شود؟
در مورد بطری‌های آب دربسته، اگر درب آن‌ها کاملاً بسته باشد و در محیط خنک نگهداری شوند، احتمال آلودگی بسیار پایین است. بطری‌های پلاستیکی یک‌بار مصرف اما در برابر حرارت حساس هستند. قرار گرفتن طولانی در معرض نور خورشید یا گرمای زیاد ممکن است باعث آزاد شدن مواد شیمیایی مثل بیسفنول A (BPA) از پلاستیک به داخل آب شود که مصرف مکرر آن با اختلالات هورمونی مرتبط دانسته شده است.
بنابراین حتی اگر بطری بسته باشد، توصیه می‌شود از نگهداری آن در خودرو، روی کابینت داغ یا نزدیکی وسایل گرمایشی خودداری کنید.
۴. بهترین روش برای نگهداری ایمن آب در طول شب
اگر می‌خواهید در طول شب آب در دسترس‌تان باشد، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
از بطری شیشه‌ای یا استیل ضدزنگ استفاده کنید.
درب بطری یا لیوان را ببندید تا از ورود گرد و غبار و آلودگی جلوگیری شود.
لیوان را فقط با آب پر کنید، نه با دست یا دهان تماس دهید.
صبح روز بعد، قبل از نوشیدن، آب را بو کنید یا کمی مزه کنید؛ در صورت تغییر مزه یا بو، از نوشیدن خودداری کنید.
اگر از آب‌سردکن استفاده می‌کنید، روزانه آن را تمیز کرده و از نگهداری آب برای بیش از ۲۴ ساعت خودداری کنید.
جمع‌بندی
در بیشتر موارد، نوشیدن آب مانده از شب قبل، اگر در ظرف دربسته و تمیز نگهداری شده باشد، برای افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اگر آب در لیوانی باز، در معرض هوا، گرما یا آلودگی بوده، توصیه می‌شود برای اطمینان از سلامت، از نوشیدن آن پرهیز شود. سلامت شما ارزش دارد؛ بنابراین رعایت چند نکته ساده می‌تواند از بروز مشکلات گوارشی یا میکروبی جلوگیری کند.