اختلال یکپارچگی حسی و روش مقابله با آن را بشناسید!

به گزارش سبک ایده آل به نقل از آرگا، ذهن و بدن ما به جهت برآورده ساختن احتیاج های دنیای اطراف ما به شکل شگفت‌انگیزی در هم تنیده شده، احساسات، افکار و اعمالی که ما تجربه می‌کنیم که طبق عملکردهای مغز ما اتفاق بیفتد ما در این مطلب درباره اختلال یکپارچگی حسی صحبت می کنیم.

اختلال یکپارچگی حسی چیست؟

یکپارچگی حسی یعنی از یک فرایند عصبی در خصوص سازماندهی اطلاعاتی که ما از راه های گوناگون خود کسب میکنیم پردازش یا یکپارچگی حسی کار سیستم عصبی در دریافت اطلاعات اطراف ما است، سازماندهی اطلاعات به شکل معنادار و عمل کردن طبق آن اطلاعات نتیجه یکپارچگی حسی است. و به ما می‌گوید که در دنیای اطراف ما چه اتفاقاتی می‌افتد رشد و تکامل این سیستم از رحم مادر شروع شده و در طول زندگی ادامه دارد. بیشترین رشد این سیستم در دوران کودکی است و به همین علت می باشد که سال‌های اولیه زندگی را دوره رشد حسی حرکتی می گویند

ییکی از مشکلات شایعی که این روزها در بعضی از کودکان مشاهده می شود اما کمتر به آن پرداخته می شود اختلال یکپارچگی حسی است در اختلال یکپارچگی حسی اطلاعات حسی به شکل کامل پردازش نمی شود که خود بر کارایی عملکرد مغز تاثیر گذار است.

عملکرد مناسب مغز به یکپارچگی خوب حواس بستگی دارد. کودکی که با اختلال یکپارچگی حسی بدون تردید مجموعه‌ای از مشکلات را با خود به همراه خواهد داشت. به صورت کلی وقتی سیستم حسی در کاربرد و یکپارچه کردن اطلاعات حسی دچار مشکل است اختلال پردازش حسی می گویند. این اختلال به تنهایی یا همراه با دیگر مشکلات رشدی می‌تواند مشاهده شود. این اختلال در اثر عدم سازماندهی عصبی اتفاق می‌افتد و بر پردازش سیستم عصبی به صورت های گوناگون تأثیر می گذارد مغز پیام ها را دریافت نمی کند یا ناقص میگیرد یا اطلاعات دریافت شده با دیگر اطلاعات حسی یکپارچه نیستند

نشانه ها و علائم

محققین این حوزه اعتقاد دارند که خیلی از خصوصیات رفتاری اوتیسم و کودکان و بیقراری حسی قادر است با موضوع بیماری یکپارچگی حسی توضیح داده شود بیماری یکپارچگی حسی یکی از اختلالات شایع در بین کودکان است که والدین باید نسبت به علائم آن حساس باشند.

• عدم حساسیت به حرکت و صداها
• عدم حساسیت به محرکات بینایی
• حساسیت بیش از اندازه به لمس شدن
• حساسیت بیش از اندازه به حرکت و صداها
• عدم حساسیت به لمس شدن

علل و دلایل

بیشتر مواقع مشکلات یکپارچگی حسی در کودکان اوتیستیک گزارش می‌شود هرچند کودکانی با فقر حسی محیطی یا کودکانی با بی قراری و اضطراب شدید هم برخی مواقع در حال تجربه هم این مشکل می باشند. طبق نظریه آیرس و محققین کودکان مبتلا به اوتیسم و کودکانی که با مشکل پردازش حسی با سه جنبه از پردازش حسی دچار مشکل هستند که به بسیاری از رفتارهای ناسازگارانه و باز داری از یادگیری و رشد مناسب منجر می شود.

۱. عدم توانایی در ثبت اطلاعات حسی در کودکان اوتیسم

اولین مشکل عمده این است که کودکان مبتلا اوتیسم می‌تواند به صورت درست اطلاعات حسی را ثبت نمایند و آن بخش از مغز که تصمیم می گیرد که اطلاعات حسی را ثبت کند یا نکند امکان دارد به صورت صحیح در کودکان مبتلا به اوتیسم عمل نکند. به همین علت آن ها به خیلی از حس هایی که تجربه می کنند توجه نمی کنند.

مغز کودکان مبتلا به اوتیسم در مرتب نمودن همه حس هایی که دریافت می کند و یکپارچه ساختن آنها دچار مشکل است در یادگیری و رشد عادی هم مشکل دارد.

۲. عدم توانایی کودکان اوتیسم در تعدیل نمودن داخل داده های حسی

دومین مشکل این است که این کودکان می توانند درون داده های حسی به ویژه درون داده های حس دهلیزی و لامسه به درستی تعدیل نمایند. خیلی از کودکان تنها حس های خیلی قوی را ثبت می کنند یا امکان دارد عکس نسبت به خیلی از حس ها حالت بیش حسی داشته باشند. این کودکان امکان دارد بعضی حس ها را خیلی ضعیف ثبت نماید.

۳.عدم توانایی کودکان اوتیسم در یکپارچه سازی حس های ثبت شده است

سومین مشکل این است که آنها نمی توانند حس‌هایی که ثبت نموده اند را یکپارچه نمایند. همچنین کودکان مبتلا به اوتیسم می‌تواند ادراک واضحی از بدن خود شکل دهند، چون آنها اطلاعات حسی کافی از پوست، ماهیچه، مفاصل و سیستم دهلیزی خود ندارند.

این موجب می‌شود این کودکان مشکلات زیادی در تعامل با محیط و دیگران داشته باشد این موضوع بر یادگیری رشد و مهارت های اجتماعی آنها اثر می گذارد این قسمت یک خصوصیت منحصر به فرد دارد در این قسمت بیشتر از هر قسمت دیگری در مغز به علت تراکم دندریتی مسئله یکپارچگی حسی می تواند مطرح شود ضمن اینکه این قسمت ارتباط وسیعی با دیگر نواحی مختلف حسی ادراکی و شناختی مغز دارد تقریباً از همه حواس پیام دریافت می کند این قسمت از قسمت جلویی مغز در توجه و آگاهی نقش محوری داشته و در دیگر از عملکردهای اجرایی مغز نظیر کنترل مهاری و گفتار درونی اهمیت بسیار زیادی دارد.

احتمال آسیب در ارتباطات این قسمت می تواند موجب بروز علائم یکپارچگی حسی شود در نظر داشته باشید که خیلی از علائمی هم که در کودکان اوتیستیک دیده می‌شود به علت آسیب در این قسمت از مغز میباشد.

معالجه

پردازش حسی سالم زمینه را برای انجام توانایی های یک پارچه ای که برای موفقیت در مدرسه ضروری اسب به وجود می آورد وقتی سیستم حسی درست عمل میکند اطلاعات حسی کامل دریافت غربال مورد توجه پردازش و سپس پاسخ داده می شوند و اگر در هر یک از این مراحل مشکلی وجود داشته باشد توانایی یادگیری را تحت تاثیر قرار می دهد.

درمان مداوای این بیماری یعنی فراهم نمودن تحریکات مختلف مورد احتیاج کودک به خصوص حس لامسه عمقی و وستیبولار و اضافه نمودن تحریکات بینایی، شنیداری، بویایی و چشایی است.

ضروری است ارزیابی اولیه به شکل دقیق توسط کاردرمانگر با تجربه انجام شود، حقیقت این است که هیچ نوع برنامه استانداردی برای همه کودکان وجود ندارد کودکان مبتلا به این مشکل نداره قدرت و ضعف در نشانه ها با یکدیگر متفاوت هستند.

به همین ترتیب درمان کاملاً شخصی و اختصاصی بوده و پیش از هر اقدامی درمانگر باید سن کودک توانایی شناختی و سیستم‌های حمایتی مدرسه و خانه را بررسی نماید کاردرمانگر مثل یک پل ارتباطی میان اطلاعات سیستم عصبی و عملکرد بیرونی کودک می باشد.