از علل و علائم انواع بیماری شبکیه چشم تا درمان آن

به گزارش پارسینه پلاس، شبکیه لایه ای نازک از بافت در دیواره پشتی چشم است و حاوی میلیون ها سلول حساس به نور و سلول های دیگر است که اطلاعات تصویری را دریافت و سازماندهی می ‎کند. شبکیه اطلاعات را از طریق عصب بینایی به مغز منتقل می ‎کند.

بیماری های شبکیه چشم بسیار متفاوتند اما بیشتر آن ها باعث بروز علائم بینایی می ‎شوند. بیماری های شبکیه می ‎توانند بر روی هر بخشی از شبکیه چشم تاثیر بگذارند که برخی از این بیماری ها قابل درمان هستند و در صورت عدم درمان بیماری شبکیه چشم، فرد ممکن است دچار افت شدید بینایی و حتی کوری نیز بشود. این مطلب بخش سلامت نمناک هر آنچه که باید درباره شبکیه چشم و بیماری های چشمی و درمان آنها بدانید در اختیار شما قرار میدهد.

علائم انواع بیماری شبکیه چشم
بسیاری از بیماری های شبکیه چشم دارای علائم و نشانه های مشترکی هستند که در این بخش به ارائه آن ها خواهیم پرداخت:

– دیدن لکه های در حال حرکت

– تاری دید

– بروز مشکل در دید جانبی

این مشکلات ممکن است در هر دو چشم و یا یکی از چشم ها بروز پیدا کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟

مهم است که به هرگونه تغییر در سطح بینایی خود توجه کرده و در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده به پزشک مراجعه کنید که این علائم هشدار دهنده بیماری های جدی شبکیه چشم هستند.

بیماری شبکیه چشم

انواع بیماری های شبکیه چشم
انواع مختلف بیماری های شبکیه چشم شامل موارد زیر هستند :

– پارگی شبکیه : پارگی شبکیه چشم با منقبض شدن لایه پاک کننده چشم ( زجاجیه) و کشش این لایه بر روی شبکیه چشم اتفاق می‎ افتد که این بیماری اغلب با علائمی مانند دیدن لکه های متحرک اتفاق می ‎افتد.

– جدا شدگی شبکیه :جدا شدن شبکیه با وجود مایع در زیر شبکیه تعریف می ‎شود که این حالت معمولا هنگام عبور مایعات از پارگی شبکیه اتفاق می ‎افتد و باعث می ‎شود شبکیه از لایه های بافت زیرین خود بلند شود.

– رتینوپاتی دیابتی : در صورت ابتلا به دیابت، رگ های خونی ریز (مویرگ ) موجود در قسمت پشتی چشم ممکن است باعث نشت مایعات در داخل و زیر شبکیه شوند که این امر باعث تورم شبکیه شده و موجب تاری دید فرد می ‎شود و همچنین در این گونه موارد ممکن است مویرگ ها دچار خونریزی شوند که این امر، بینایی فرد را متزلزل خواهد کرد.

– غشای اریپتینال : غشای اریپتینال یک غشای ظریف است که با ایجاد شدن بر روی شبکیه چشم موجب بروز مشکل در بینایی فرد می ‎شود که در این وضعیت اشیاء تار و یا کج به نظر می ‎رسند.

– انحطاط مکیولار : این بیماری، نقصی کوچک در قسمت پشتی چشم است که این انحطاط ممکن است در اثر کشش غیرطبیعی بین شبکیه و زجاجیه ایجاد شود و می‎تواند موجب آسیب دیدگی چشم شود. در این بیماری مرکز شبکیه دچار مشکل می ‎شود و این امر باعث ایجاد علائمی مانند تاری دید مرکزی و یا نقطه کور در مرکز میدان بینایی خواهد شد . این بیماری شامل دو نوع مرطوب و خشک است که بسیاری از افراد در ابتدا به نوع خشک این بیماری دچار می‎ شوند و بعد ها این بیماری در هر دو چشم و یا یکی از چشم ها به نوع مرطوب آن پیشرفت خواهد کرد.

– رتینیت پیگمنتوزا :این بیماری یک بیماری انحطاط کننده است که بر شبکیه چشم تاثیر می ‎گذارد.

عوامل خطر در بیماری شبکیه چشم
عوامل خطر در بروز بیماری های شبکیه چشم شامل افزایش سن ، ابتلا به دیابت یا بیماری های دیگر، وجود تروما در چشم و یا دارا بودن سابقه خانوادگی بیماری های شبکیه است.

تشخیص بیماری های شبکیه چشم
برای تشخیص بیمار های شبکیه ، چشم پزشک معاینات دقیقی از چشم انجام خواهد داد و به دنبال ناهنجاری هایی مختلف در قسمت های مختلف چشم خواهد بود.

آزمایش های زیر ممکن است برای تعیین محل و شدت بیماری انجام شود:

– تست شبکه آمسلر: پزشک برای تعیین وضوح بینایی مرکزی از این آزمایش استفاده خواهد کرد. او از شما سوال خواهد کرد که آیا خطوط شبکه محو یا شکسته به نظر می‎رسند یا خیر. همچنین اگر دچار بیماری انحطاط مکیولار باشید ممکن است از شما خواسته شود این آزمایش را در منزل نیز انجام دهید.

– توموگرافی انسجام نوری (OCT) : این آزمایش یک تکنیک عالی برای گرفتن تصاویر دقیق از شبکیه برای تشخیص غشای اریپتینال، انحطاط مکیولار و تورم کامولا است.

– آنژیوگرافی فلورسانسین : از این آزمایش برای شناسایی رگ های خونی موجود در پشت شبکیه چشم و شناسایی مشکلاتی نظیر نشت، خونریزی و یا ایجاد رگ های خونی غیر طبیعی استفاده می ‎شود.

– آنژیوگرافی سبز آنوسیانین :در این آزمایش از رنگی استفاده می‎ شود که هنگام قرار گرفتن در معرض نور مادون قرمز، روشن می ‎شود. تصاویر به دست آمده رگ های خونی شبکیه و رگ های خونی عمیق تر و سخت تر که در پشت شبکیه دیده می ‎شوند و کوروئید نام دارند را نشان می‎ دهند.

– سونوگرافی : در این تست از امواج صوتی با فرکانس بالا برای کمک به مشاهده شبکیه و سایر ساختار های چشم استفاده می ‎شود و همچنین از این طریق می ‎توان برخی از ویژگی های بافتی را که به تشخیص و درمان تومور های چشم کمک می ‎کند را شناسایی کرد.

– CT و MRI :در موارد نادر می ‎توان از این روش های تصویر برداری برای ارزیابی صدمات چشم یا تومور ها استفاده کرد.

درمان بیماری های شبکیه چشم
اهداف اصلی درمان بیماری های شبکیه چشم شامل متوقف و یا کند کردن پیشرفت بیماری و حفظ ، بهبود یا ترمیم بینایی است. در بسیاری از موارد آسیب های وارد شده به بینایی فرد قابل برگشت نیستند و تشخیص این بیماری در مراحل اولیه از اهمیت بالایی برخوردار است. پزشک برای تعیین بهترین روش درمان با شما همکاری خواهد کرد.

درمان بیمار شبکیه چشم ممکن است پیچیده و گاها فوری باشد. گزینه ها عبارتند از:

– جراحی لیزر :با انجام جراحی لیزر می ‎توان پارگی ایجاد شده در شبکیه چشم را ترمیم کرد. جراح از لیزر برای گرم کردن نقاط کوچک بر روی شبکیه استفاده خواهد کرد که این امر باعث ایجاد اتصال بین شبکیه و بافت زیرین آن می ‎شود. این روش درمانی احتمال جدا شدگی شبکیه از بافت زیرین را کاهش می ‎دهد.

– کوچک شدن رگ های خونی غیر طبیعی :پزشک ممکن است برای کوچک کردن رگ های خونی غیر طبیعی که باعث بروز خونریزی می ‎شوند از تکنیکی به نام لیزر پراکنی استفاده کند. این روش درمانی به مبتلایان به بیماری رتینوپاتی دیابتی کمک می ‎کند. استفاده گسترده از این روش درمانی ممکن است باعث کاهش سطح بینایی در شب شود.

– یخ زدگی:در این فرایند جراح برای معالجه پارگی شبکیه چشم، از مواد منجمد کننده در قسمت داخلی شبکیه استفاه می ‎کند و پارگی مورد نظر را بهبود می ‎بخشد.

– تزریق هوا یا گاز به داخل چشم :این روش که رتینوپسی پنوماتیک نام دارد، برای کمک به ترمیم انواع خاصی از جداشدگی شبکیه مورد استفاده قرار می ‎گیرد. از این روش در جراحی لیزر نیز مورد استفاده قرار می ‎گیرد.

– فرو رفتگی سطح چشم :این عمل جراحی به منظور ترمیم جداشدگی شبکیه مورد استفاده قرار می ‎گیرد. جراح با استفاده از مواد سیلیکونی، پارگی ایجاد شده در سطح شبکیه چشم را بهبود می ‎بخشد که این روش ممکن است با سایر روش های درمانی مورد استفاده قرار گیرد.

– تخلیه و جایگزینی مایعات موجود در چشم :در این روش که ویترکتومی نامیده می ‎شود، جراح اقدام به از بین بردن مایعات ژل مانند ایجاد شدن درون چشم (زجاجیه) می‎ کند و سپس هوا، گاز یا مایع را به فضای داخلی آن تزریق می‎ کند. این روش، بخشی از درمان افرادی است که دارای پارگی شبکیه، رتینوپاتی دیابتی، انحطاط مکیولار، عفونت و یا جداشدگی شبکیه هستند.

– تزریق دارو به چشم : ممکن است در برخی موارد پزشک تزریق دارو به داخل زجاجیه چشم را برای بیمار در نظر بگیرد که این درمان معمولا برای افراد مبتلا به انحطاط مکیولار مرطوب، رتینوپاتی دیابتی و یا رگ های خونی آسیب دیده مناسب باشد.

– کاشت پروتز شبکیه :افرادی که به دلیل بیماری شبکیه دچار افت شدید بینایی و یا حتی نابینایی شدند ، ممکن است گزینه مناسبی برای انجام این جراحی باشند . پروتز شبکیه یکی از گزینه های جراحی است که به طور گسترده در دسترس نیست.

منبع\: نمناک