برای درمان «کبد چرب» چه بخوریم؟
درمان عادی برای بیماری کبد چرب، چه مربوط به الکل باشد و چه نباشد، رسیدن به وزن مناسب از طریق مصرف مواد غذایی سالم و ورزش است.
به گزارش پارسینه پلاس، درمان عادی برای بیماری کبد چرب، چه مربوط به الکل باشد و چه نباشد، رسیدن به وزن مناسب از طریق مصرف مواد غذایی سالم و ورزش است. علاوه بر این موارد داشتن یک رژیم غذایی سالم نیز برای درمان کبد چرب ضروری است.
به طور کلی، غذاهایی که با آسیب سلولی مبارزه می کنند، استفاده از انسولین را برای بدن آسان تر می کنند یا التهاب را کاهش می دهند، می توانند به معکوس کردن این وضعیت کمک کنند. از آنجایی که ویژگی بدنی هر فرد متفاوت است، باید با پزشک برای ارائه یک برنامه غذایی مناسب برای شما همکاری کنید.
درمان کبد چرب با مواد غذایی
رژیم غذایی مدیترانه ای را امتحان کنید. اگرچه برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب طراحی نشده است، اما این سبک از غذا خوردن ترکیبی از انواع غذاهایی(از جمله: چربی های سالم، آنتی اکسیدان ها و کربوهیدرات های پیچیده) است که به کاهش چربی در کبد شما کمک می کند.
موارد زیر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
- ماهی و غذاهای دریایی
- میوه ها
- غلات کامل
- آجیل
- روغن زیتون
- سبزیجات
- آووکادوها
- حبوبات
مصرف چربی های سالم برای درمان کبد چرب
سلول های شما از گلوکز، نوعی قند، برای انرژی استفاده می کنند. هورمون انسولین به رساندن گلوکز از غذای هضم شده به سلول های شما کمک می کند.
افراد مبتلا به بیماری کبد چرب اغلب دارای شرایطی به نام مقاومت به انسولین هستند؛ یعنی بدن شما انسولین می سازد اما نمی تواند به خوبی از آن استفاده کند. در نتیجه گلوکز در خون شما جمع می شود و کبد شما آن را به چربی تبدیل می کند.
برخی چربی ها در رژیم غذایی شما می توانند به بدن شما در استفاده بهتر از انسولین کمک کنند؛ این بدان معناست که سلول های شما می توانند گلوکز را جذب کنند و کبد شما نیازی به ساخت و ذخیره چربی ندارد.
از این موارد بیشتر استفاده کنید:
- اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی، روغن ماهی، روغن های گیاهی، آجیل (به خصوص گردو)، دانه کتان و روغن بذر کتان و سبزیجات برگ دار
- چربی های تک غیراشباع موجود در منابع گیاهی مانند زیتون، آجیل و آووکادو
وقتی کبد چرب داریم چه نخوریم؟
از مصرف چربی های اشباع شده دوری کنید که منجر به رسوب چربی بیشتر در کبد شما می شود. این موارد شامل:
- مرغ به جز گوشت سفید بدون چربی
- پنیر پر چرب
- ماست، به جز کم چرب
- گوشت قرمز
- محصولات پخته شده و غذاهای سرخ شده با روغن نخل یا نارگیل
- اقلام قندی مانند آب نبات، نوشابه معمولی و سایر مواد غذایی با قندهای افزوده از جمله شربت ذرت با فروکتوز بالا.
آنتی اکسیدان ها و مکمل ها برای درمان کبد چرب
هنگامی که مواد مغذی به درستی تجزیه نمی شوند، سلول ها آسیب می بینند که می تواند منجر به تجمع چربی در کبد شما شود اما ترکیباتی که به عنوان آنتی اکسیدان شناخته می شوند می توانند به محافظت از سلول ها در برابر این آسیب کمک کنند.
موارد زیر را به روتین روزانه خود اضافه کنید:
- قهوه
- چای سبز
- سیر خام
- میوه ها، به ویژه انواع توت ها
- سبزیجات
- ویتامین E
- دانه های آفتابگردان
- بادام ها
- روغن های گیاهی مایع با چربی های تک غیراشباع مانند روغن زیتون یا کانولا.
کدام ویتامین ها و مواد معدنی برای درمان کبد چرب مفید هستند؟
در رژیم غذایی خود موارد زیر را داشته باشید:
نقش ویتامین D در کبد چرب
سطوح پایین ممکن است در بیماری کبد چرب نقش داشته باشد. وقتی زیر نور خورشید هستید بدن شما ویتامین D می سازد. شما همچنین می توانید آن را از برخی محصولات لبنی دریافت کنید. لبنیات کم چرب را انتخاب کنید زیرا چربی اشباع کمتری دارند.
نقش پتاسیم در کبد چرب
سطوح پایین پتاسیم ممکن است با بیماری کبد چرب غیر الکلی(NAFLD) مرتبط باشد. ماهی هایی مانند ماهی کاد، سالمون و ساردین منابع خوبی برای پتاسیم هستند. این ماده معدنی همچنین در سبزیجات از جمله کلم بروکلی، نخود فرنگی و سیب زمینی شیرین و میوه هایی مانند موز، کیوی و زردآلو وجود دارد.
غذاهای لبنی مانند شیر و ماست نیز سرشار از پتاسیم هستند(گزینه های کم چرب را انتخاب کنید)
وقتی کبد چرب دارم چه نکاتی را رعایت کنم؟
اجتناب از الکل
اگر بیماری کبد چرب شما ناشی از نوشیدن زیاد الکل باشد، به هیچ وجه نباید الکل بنوشید که می تواند منجر به آسیب جدی تری به کبد شود.
کاهش وزن
حتی کاهش تنها ۵ درصد از وزن بدن می تواند باعث کاهش چربی در کبد شود. بین ۷ تا ۱۰ درصد از وزن بدن خود را کاهش دهید و التهاب و احتمال آسیب به سلول های کبدی را کاهش می دهید. حتی ممکن است برخی از آسیب ها را جبران کنید. آهسته شروع کنید؛ ۱ تا ۲ پوند کاهش وزن در هفته خوب است. کاهش وزن سریع ممکن است اوضاع را بدتر کند. اگر نمی توانید وزن خود را کاهش دهید، از پزشک خود بپرسید که آیا جراحی کاهش وزن برای شما گزینه مناسبی است یا خیر.
نقش ورزش برای داشتن کبد سالم
ورزش هوازی در واقع می تواند میزان چربی کبد شما را کاهش دهد. یک تمرین سنگین نیز ممکن است التهاب را کاهش دهد. تمرینات مقاومتی یا تمرینات قدرتی مانند وزنه برداری نیز می تواند بیماری کبد چرب را بهبود بخشد. حداقل ۵ روز در هفته ۳۰ تا ۶۰ دقیقه یا بیشتر تمرینات هوازی سطح متوسط تا بالا و ۳ روز در هفته تمرینات قدرتی متوسط تا بالا را هدف قرار دهید.
دیابت را کنترل کنید
آنچه را که پزشک برای مدیریت دیابت به شما توصیه می کند را انجام دهید. داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید و مراقب قند خون خود باشید.
کلسترول خود را کاهش دهید
کارهای دیگری که برای حفظ سلامت کبد خود انجام می دهید می تواند کلسترول و تری گلیسیرید (چربی های موجود در خون شما) را در سطوح سالم نگه دارد. یک رژیم غذایی سالم و گیاهی داشته باشید، ورزش منظم داشته باشید و در صورت تجویز پزشک از داروها استفاده کنید. این می تواند به کنترل کلسترول و تری گلیسیرید شما کمک کند .
کبد چرب مشکلی است که شاید با علائم زیادی همراه نباشد، اما این مشکل اگر درمان نشود پیامدهای زیادی در پی خواهد داشت به همین دلیل در ادامه یک برنامه غذایی مناسب برای مبتلایان به کبد چرب ارائه می شود.
یک نمونه رژیم غذایی برای درمان کبد چرب
اگر مبتلا به کبد چرب هستید، داشتن یک رژیم غذایی سالم اهمیت زیادی دارد. می توانید دستورغذای زیر را در نظر داشته باشید:
صبحانه
- ۲۰ گرم جو دو سر که با دو قاشق چایخوری کره بادام زمینی و تکه موز ترکیب کنید. همراه با یک فنجان قهوه با کمی شیر کم چرب یا خامه کم چرب.
نهار
- سالاد اسفناج با سرکه بالزامیک و کمی روغن زیتون
- ۸۵ گرم مرغ بدون چربی
- یک عدد سیب زمینی کوچک پخته شده
- یک فنجان کلم بروکلی، هویج یا سایر سبزیجات پخته شده
- یک عدد سیب
- یک لیوان شیر
میان وعده
- یک قاشق چایخوری کره بادام زمینی با یک برش سیب یا دو قاشق چایخوری حمص همراه با سبزیجات خام
شام
- کمی سالاد لوبیا یا سالاد کلم و کاهو
- ۸۵ گرم ماهی سالمون بریان شده
- یک فنجان بروکلی پخته شده
- به اندازه یک کف دست نان سبوس دار
- یک فنجان از انواع توت ها
- یک لیوان شیر
نکته مهم در مورد کبد چرب
هیچ دارویی برای درمان کبد چرب وجود ندارد. در حالیکه کاهش ۱۰ درصد از وزن (حتی کاهش ۳ تا ۵ درصد وزن) تاثیر زیادی بر روی کبد چرب دارد. برای بررسی هپاتیت A و B حتما به پزشک مراجعه کنید و آزمایش خون بدهید. هر یک از این اقدامات می تواند از بروز آسیب به کبد پیشگیری کند.
مراحل بیماری کبد چرب
به گزارش سلامت نیوز به نقل از، بیماری کبد چرب چهار مرحله دارد. تا مرحله ۳ بیماری، کبد علی رغم بیماری می تواند به طور طبیعی کار کند. با این حال، اگر به مرحله ۴ پیشرفت کند شدیدترین حالت این آسیب باعث نارسایی کبد می شود.
مرحله ۱: کبد چرب ساده
در این مرحله، رسوبات چربی تازه شروع شده است و اگر پیشرفت نکند بی ضرر است. برخی تغییرات سبک زندگی و داروها حتی می توانند این وضعیت را معکوس کنند.
مرحله ۲: استئاتوهپاتیت
بیماری از مرحله ۱ پیشرفت کرده است و در این زمان علاوه بر رسوبات چربی، التهاب نیز وجود دارد. کبد به عملکرد طبیعی خود ادامه می دهد. از طریق دارو و مراقبت مناسب می توان سلامت کبد را بازیابی کرد.
مرحله ۳: فیبروز
زمانی که التهاب ادامه یابد و منجر به ایجاد اسکار شود، بیماری به مرحله ۳ پیشرفت می کند. با این حال، کبد هنوز قادر به فعالیت است و هنوز امیدی برای درمان و معکوس کردن این بیماری وجود دارد.
مرحله ۴: سیروز کبدی
این شدیدترین مرحله از بیماری کبدی است. اسکار گسترده به دلیل التهاب مداوم وجود دارد و عملکرد کبد نیز مختل می شود. آسیب وارد شده به کبد در این مرحله غیر قابل برگشت است.
علائم بیماری کبد چرب
متأسفانه، در مراحل اولیه، علائم کبد چرب به سختی احساس می شود. تنها زمانی که از مرحله ۳ تا سیروز پیشرفت می کند، علائم زیر را احساس خواهید کرد:
- تورم شکم
- زردی چشم ها و پوست
- قرمزی کف دست ها
- خارش پوست
- رگ های خونی بزرگ شده درست زیر پوست
- بزرگ شدن سینه در مردان
-
نوشیدن آب برای درمان کبد چرب مفید است؟
-
هیدراته ماندن عامل مهمی در حفظ سلامت کبد است؛ چرا که کم آبی بدن می تواند عملکرد کبد، به ویژه توانایی آن در سم زدایی خون را بسیار تحت تاثیر قرار دهد. افراد به طور متوسط باید هشت تا ده لیوان آب در روز بنوشند. کسانی که شرایط سلامتی خاصی دارند ممکن است نیاز به افزایش مصرف آب بیش از مقدار توصیه شده داشته باشند.
نکاتی ساده برای درمان کبد چرب
به گزارش سلامت نیوز دکتر سید موید علویان ، با اشاره به نقش تغذیه در درمان کبد چرب، گفت: با کنترل عوامل زمینه‌ای ایجاد کننده کبد چرب از قبیل اضافه وزن و چاقی، دیابت قندی، چربی خون بالا و… می‌توان از شدت بیماری کبد چرب کاست. بر همین اساس نقش تغذیه حائز اهمیت است. البته تجویز رژیم‌های غذایی به این بیماران باید از سوی متخصص تغذیه انجام شود و به شرایط بیمار و اختلالات زمینه‌ای او نیز توجه شود.وی با بیان اینکه رعایت یک رژیم غذایی صحیح در روند درمان کبد چرب حائز اهمیت است، افزود: نکته مهم این است که نباید هیچ گروه غذایی یا هیچ وعده غذایی را در رژیم خود حذف کنیم، بلکه باید از رژیم غذایی تبعیت کنیم که شامل سه وعده غذایی اصلی و میان‌وعده‌ها باشد و تمام گروه‌های غذایی را در بر داشته باشد.
علویان ادامه داد: رژیم غذایی باید مداوم و در جهت یک برنامه غذایی سالم و صحیح باشد و از رژیم‌های سخت نیز دوری شود. اغلب بیماران مبتلا به کبد چرب که به تازگی متوجه بیماری‌شان می‌شوند، به دلیل ترس از عوارض بیماری به رژیم‌های غذایی سخت روی می‌آورند و فکر می‌کنند می‌توانند با این شیوه بیماری را ریشه‌کن کنند. این درحالیست که رژیم‌های غذایی سخت منجر به بدتر شدن کبد چرب می‌شوند. در عین حال در مصرف هیچ ماده غذای حتی سالم هم نباید زیاده‌روی کرد و کاهش وزن هم باید تدریجی باشد.
وی با بیان اینکه گرسنگی شدید می‌تواند با جابجایی چربی از بافت‌های محیطی به کبد باعث تشدید کبد چرب شود، گفت: بنابراین در هفته تنها بین ۰.۵ و یک کیلوگرم مجاز به کاهش وزن هستند. پیام گرسنگی و تشنگی مانند یکدیگر در مغز احساس می‌شوند. یعنی زمانی که احساس ضعف دارید، سریعا به سراغ غذا نروید، بلکه ابتدا یک لیوان آب بخورید. شاید با همین آب خوردن احساس ضعف شما برطرف شود. بنابراین خوردن هشت لیوان آب در روز را جدی بگیرید.
علویان تاکید کرد: در مبتلایان به کبد چرب نحوه طبخ غذا از اهمیت بالایی برخوردار است. باید از مصرف غذاهای سرخ‌کرده و پرچرب و تهیه شده با روغن جامد اجتناب کرد. بهترین روغن‌ها برای مصرف، روغن زیتون و یا روغن حاوی امگا است. در عین حال در مصرف این روغن‌ها هم نباید زیاده‌روی کرد. در عین حال رژیم غذایی باید غنی از فیبر باشد. غلات کامل مانند نان‌های سبوس‌دار منبع خوبی برای کربوهیدرات‌های پرفیبر هستند. همچنین رژیم غذایی باید حاوی مقادیر کافی میوه و سبزیجات بوده و مصرف بیشتر سیر، کلم و مرکبات نیز توصیه می‌شود.
علویان با بیان اینکه میزان مصرف پروتئین در مبتلایان به کبد چرب باید افزایش یابد، گفت: البته گوشت مرغ و ماهی بهتر از گوشت قرمز بوده و باید قبل از پخت غذا، چربی‌های اضافه گوشت از آن جدا شده و دور ریخته شوند.