همه آن چیز که باید درباره ساز هنگ درام بدانید
هنگ درام که صدا و شکل جذاب آن بی‌اغراق گوش هر شنونده‌ای را مجذوب نوای خود می‌کند. ساز هنگ درام این روزها محبوبیت و طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده است.
ساز هنگ درام چیست؟ معرفی و حقایق جذاب درباره هنگ درام
ساز هنگ، هندپن، پنتام یا هنگ درام، از خانواده سازهای کوبه‌ای و ملودیک می باشد که شکل ظاهری آن شبیه به گالن‌های فلزی یا سپرمورد استفاده در جنگ‌های کهن است. این ساز که صدایی خاص و آرامش بخش دارد، استفاده از آن در جلسات مدیتیشن بسیار رایج بوده و در بین معلمان یوگا و درمانگران موسیقی محبوبیت زیادی دارد.
ساز هنگ درام که به انگلیسی hang drum نام دارد و به آن hang نیز میگویند، جزو خانواده موسیقی handpan drum، پرکاشن و دیگر سازهای کوبه ای قرار میگیرد.
بهترین نوازنده ساز هنگ درام
امروزه نوازندگان بسیاری با نواختن این ساز، نوای زیبایی را خلق میکنند که در میان آنها، دنیل ویپلس از بهترین نوازندگان هنگ درام در جهان است.
نام اجزا و ساختار ساز هنگ درام
هنگ درام از استیل نیتریت شده ساخته شده و ۵۲سانتی‌متر قطر و ۲۴سانتی‌متر ارتفاع دارد. این ساز دارای دو بخش فوقانی و تحتانی تشکیل شده که قسمت رویین آن «دینگ» نامیده می‌شود که مرکز نت ها بوده و دارای هفت یا هشت نت می باشد و با فرورفتگی‌های ایجاد شده با چکش چند نت را در خود ایجاد کرده است.
قسمت زیرین دارای یک حفره‌ی عمیق لوله‌ای شکل است و «گو» نامیده می شود، نتی برای این حفره تنظیم شده که می‌تواند با نواخته شدن لبه‌ها تولید شود. نوازندگی هنگ درام از طریق انگشتان دست صورت میگیرد. به نوازندگان هنگ درام “پن ایست” می گویند.
تاریخچه ساز هنگ درام
هنگ درام اولین بار در سال ۲۰۰۰توسط یک خانم و آقای آلمانی به نام های فلیکس رونِر و سابینا شِرر در شهر برن در کشور سوئیس ساخته شد. سازندگان این ساز، نامِ «هنگ» را برای آن انتخاب کرده‌اند و از استفاده از نام هنگ‌درام ابراز نارضایتی کرده‌اند.
جنس ساز هنگ درام
ساز هنگ درام از دو بخش فلزی تشکیل شده است. جنس فلز به کار رفته در این ساز عموما هنگ درام استیل ضد زنگ و هنگ درام استیلو یا فولاد نیتراید است.
تعداد نت‌ها و گام ها در ساز هنگ درام
در ورژن‌های نرمال ساز هنگ درام صفحه بالایی دارای یک نت دینگ و ۷ نت دیگر در روی بدنه قوس بالایی است. اما امروزه سازندگان تعداد نت‌ها روی بدنه را به ۱۳ رسانده‌اند. نت اصلی ساز هنگ درام یا «دینگ»، پایین‌ترین نت از نظر اکتاو صدایی یا به عبارتی بم‌ترین صدا را تولید می‌کند.
رایج ترین گام برای کوک هنگ درام ها معمولا در گام رِ مینور است، برای هنگ درام های رایج ۹ نت با کوک ر مینور نت بیس که دارای کوک ر یا D در قسمت مرکزی سطح ساز قرار گرفته و باقی نت‌ها دور این نت مرکزی قرار می‌گیرند. ۶ تا از رایج ترین گام‌های هندپن عبارتنداز:
- Aeolian (minor)
- Annaziska/Kurd (minor)
- Hijaz (phrygian dominant)
- Jibuk (mixolydian)
- Romanian Hijaz (dorian #4)
- Sabye (lydian)
یادگیری ساز هنگ درام
مدت زمان یادگیری هنگ درام در حدود چند ترم است و تنها دو ترم لازم است تا با اصول اولیه نواختن این ساز آشنا شود. هنرجو پس از گذشت حدودا سه ترم دیگر، می تواند چندین قطعه موسیقی با ساز خود بنوازد.
بهترین برند ساز هنگ درام
مارک و برند برتر در خارج ایران اومانا، یشاما و مراکی و… بوده و در ایران برندهایی چون هنگ درام یوناپن، کیتادرام، آرشاپنتام، ایران هنگ درام، هما، پنرشیا، وندا و… می باشد.
چرا قیمت ساز هنگ درام بالاست؟
پروسه ساخت این ساز سخت و زمان بر و تعداد سازندگان آن در سراسر دنیا کم و شاید چند صد نفر باشد. فلز و آلیاژ مناسب برای ساخت این ساز، احتیاج به ساعت‌ها و روزها وقت برای فرم دادن داشته و این ساز معمولا به صورت دست ساز در کارگاه تولید می‌شوند.
نکات مهم برای نگه داری ساز هنگ درام
- دقت کنید که به این ساز ضربه شدید و محکم وارد نشود. زیرا رینگ‌های ساز یا همان فرورفتی و برجستگی‌های صفحه رویی، نازک و آسیب پذیر می‌باشند.
- هنگام نواختن ساز انگشتر و دستنبد به دست نکنید. زیرا انگشتر و دستنبد به بدنه ساز خط و خش وارد کرده و زیبایی آن را از بین می برد.
- ساز هنگ درام را در جای مرطوب و در برابر گرما و سرما شدید نگذارید. زیرا به مرور زمان از کوک خارج می شود یا آسیب می بیند.
- برای نگهداری از هنگ درام و جلوگیری از آسیب دیدن فلز بدنه از روغن های مخصوص نگهداری هنگ درام استفاده کنید.
- اگر هنگ درام شما از متریال استاندارد و با کیفیت ساخته شده باشد و خودتان هم از ساز خوب نگهداری کنید دوام بالایی خواهد داشت.