در سفر به یزد، سوغات یزد را فراموش نکنید
همۀ ما ساکنین یزد را به میهمان‌نوازی، خونگرمی و عاشق شیرینی می‌شناسیم. این شهر باستانی که از دوران اشکانیان پابرجا مانده، حکایات جذابی دارد که بخش بزرگی از آن، در بازارهای یزد روایت می‌شود. اگر شما هم مثل ما عاشق یزد، دیار قنات و قنوت هستید، و اگر قصد سفر به این کویر پربرکت را دارید، با ما همراه شوید تا بدانید در بازارهای یزد به دنبال چه بگردید و به‌عنوان سوغات، چه با خود بیاورید.
ترمه
بهترین سوغاتی یزد که به نوعی اصلی‌ترین نماد این شهر هم به حساب می‌آید، ترمه است. نمی‌شود با پرواز تهران یزد به این شهر سفر کرد و سراغ ترمه‌‌های رضایی، هاشمی یا حسینی را نگرفت! ترمه پارچه‌ای نفیس از جنس ابریشم، کرک، پشم یا نخ است که با طرح‌هایی همچون شاخ گوزنی، بته‌جقه، گل‌های شاه‌عباسی و بته‌مادامی زینت داده می‌شود. بد نیست بدانید که ترمه‌دوزی هنر اصیل یزدی‌هاست که قدمتش به ۴۰۰ سال قبل بازمی‌گردد.
دستمال یزدی
دستمال یزدی از صنایع دستی این شهر باستانی است که اولین‌بار توسط لوتی‌های قدیم یزد مورد استفاده قرار گرفت. دستمال‌های یزدی جنسی از نخ الوان (نوعی ابریشم) دارند که با رنگ‌هایی کاملا طبیعی رنگ‌آمیزی می‌شوند. البته دو شکل معروف دیگر هم برای دستمال یزدی وجود دارد که عشایری و مستریزه را شامل می‌شود. از دستمال یزدی معمولا به عنوان سفره، بسته‌بندی یا خرید وسایل حمام، لباس یا روسری زنان و شست‌وشوی وسایل استفاده می‌شده است.
پارچه
شاید این را ندانید که پارچه سوغاتی یزد است. تاریخ سال‌های دور به ما می‌گوید یزد از جمله شهرهای مستقر در مسیر جاده ابریشم بوده است. همین موقعیت مکانی هم سبب شده تا شهر یزد در صنعت نساجی و تولید پارچه‌های نفیس و فاخر دستی بر آتش داشته باشد. جالب است بدانید که در سفرنامه مارکوپولو وصف شکوه و زیبایی پارچه‌های یزدی به قلم تحریر درآمده است.
شعربافی
یکی از سوغاتی های یزد که این روزها به هنری منسوخ‌شده تبدیل شده، شَعربافی است. در قدیم به موی حیوانات شعر می‌گفتند و شعربافی نوعی دست‌بافته با موی حیوانات، پنبه یا ابریشم بوده است. شعربافی‌ها عموما پارچه‌ای ساده یا راه‌راه هستند که در رنگ‌بندی مختلف تولید می‌شوند.
زیلو
در معرفی سوغات یزد به هنر ارزشمند و زیبای زیلوبافی می‌رسیم. زیلو زیراندازی کاملا پنبه‌ای است که داشتن آن برای کویرنشینان از نان شب هم واجب‌تر خواهد بود. زیلو فقط از نظر کاربری مهم و ارزشمند نیست؛ این صنعت ارزنده به لطف داشتن طرح‌های خیره‌کننده از جمله بند رومی، هشت پر بزرگ و کوچک، رکنه دوزی، زلفک و کلی یک شاهکار هنری بزرگ قلمداد می‌شود. زیلوهای مرغوب و باکیفیت عموما محصولی از میبد، شهر جهانی زیلو، هستند.
چادر شب
چادرشب هم در فهرست بهترین سوغاتی های یزد از اردکان، جا خوش کرده است. چادرشب دستبافتی ابریشمی یا پنبه‌ای است که طرحی چهارخانه‌ای دارد. چادرشب‌های اردکان غالبا در دو نوع نازک و ضخیم بافته می‌شود که از نوع نازک آن برای پیچیدن رختخواب و از نوع ضخمیش برای حمل محصولات کشاورزی استفاده می‌کنند.
دستمال جیبی
با دستمال جیبی‌های یزدی استایل جذاب‌تر و متفاوت‌تری را تجربه خواهید کرد. دستمال یزدی یکی دیگر از محصولات پارچه‌ای این شهر است که در قالب مربع و در طرح و رنگ‌های بسیار زیبای سنتی تولید می‌شود. قراردادن یک عدد از این دستمالها در جیب کت، ظاهری فوق‌العاده زیبا را برایتان به ارمغان می‌آورد.
در گذشته از این دستمالها برای خشک‌کردن عرق پیشانی استفاده می‌کرده‌اند؛ چراکه جنس ابریشمی آن قابلیت جذب رطوبت بالایی دارد. اگر قصد دارید با بلیط هواپیما یزد تهران به شهر خود بازگردید و نگران اضافه‌بار هستید، می‌توانید به جای پارچه‌های سنگین، این سوغات جمع‌وجور و سبک، اما دوست‌داشتنی را تهیه کنید.
گیوه
در میان سوغات یزد بهاباد و تفت، می‌توانید گیوه‌های ظریف و زیبا هم پیدا کنید. گیوه شغل و حرفه اصلی مردمان شهرهایی همچون بهاباد، میبد، تفت و مهریز محسوب می‌شود. بنابراین، خیلی طبیعی است که در میان گشت‌وگذارهای‌تان در بازار بزرگ یزد با گیوه‌هایی زیبا و مدهوش‌کننده روبه‌رو شوید. ویژگی برجسته گیوه یزد که آنها را از سایر گیوه‌ها متمایز می‌کند، ظرافت خاص آن‌هاست.
زیورآلات طلا
از مهم‌ترین میراث‌های فرهنگی شهر یزد هنر طلاسازی است که موجب خلق درخشان‌ترین و باشکوه‌ترین مصنوعات طلا می‌شود. همه جای ایران زیورآلات طلا را با طلایی ۱۸ عیار می‌سازند؛ اما، در شهر یزد از طلای ۲۰ و ۲۲ عیار برای ساختن این گروه از گوهرهای قیمتی استفاده می‌شود. همین عیار بالا هم درخشندگی و زیبایی بیشتری برای زیورآلات طلا به ارمغان می‌آورد. اگر جیب‌تان پرپول است و نمی‌دانید با آنها چکار کنید، زیورآلات طلا می‌تواند بهترین سوغاتی یزد برای شما باشد.
ظروف مسی
بعد از کرمان، این یزد است که در تولید بهترین مس دنیا سرآمد همه شهرهای ایران به حساب می‌آید. اگر انتخاب‌تان از میان سوغات شهر یزد ظروف مسی آن بود، می‌توانید سری به راسته مسگرها در بازار قدیمی این شهر بزنید. شنیدن صدای آهنگین و روح‌نواز برخورد چکش با ظروف مسی در این راسته شما را حسابی سر ذوق می‌آورد.
دارایی بافی
از پارچه‌های اشرافی یزد که استفاده از آن تنها میان ثروتمندان این شهر رواج داشته، دارایی‌بافی است. دارایی‌بافی هنری ۸۰۰ ساله در این شهر به حساب می‌آید که امروز شاید به سختی بتوانید نشانی از آن را در کوچه‌های قدیمی یزد بیابید. این پارچه‌های گرانبهای ابریشمی عموما به عنوان رولحافی، روتختی و رومیزی استفاده می‌شده است.
شمد یا روانداز
زندگی در کویر سوزان چشمه ذوق و خلاقیت مردمان یزد را به جوش‌وخروش درآورده است. اوج این خلاقیت را هم می‌توان در شمد مشاهده کرد. شمدها پارچه‌ای ابریشم با ضخامت بسیار نازک هستند که از آنها به عنوان رواندازی در فصل گرم تابستان استفاده می‌شود. با داشتن یک عدد از این رواندازهای یزدی خواب ظهر تابستانی حسابی به دلتان می‌نشیند.
حصیربافی
حصیربافی که به آن بافت بوریا هم می‌گویند، ارزنده‌ترین سوغات یزد است. این سوغاتی پرکاربرد عمدتا توسط زنان خانه‌دار بافق و از برگ درخت خرمای وحشی و ساقه‌های نی خودروی در اطراف جوی آب تولید می‌شود. محصولات حصیری بافق اشکال متنوعی دارد که معروف‌ترین آنها کلاه، بادبزن، جارو، پادری و فرش حصیری است.
مخمل بافی
کمتر کسی است که با پارچه اشرافی و درباری مخمل آشنا نباشد. با خرید این پارچه می‌توانید حسابی دل بزرگان فامیل را شاد کنید. از کاربری‌های مختلف پارچه مخمل می‌توان به دوخت کت، جانماز، روتختی و پرده اشاره کرد.
زری بافی
زری‌بافی هم می‌تواند از سوغات یزد باشد؛ به‌خصوص اگر به پوشیدن لباس‌های فاخر مجلسی علاقه‌مند باشید. هنر زری‌بافی به دستبافتی از جنس ابریشم گفته می‌شود که در ترکیب با نخ گلابتون طلایی یا نقره‌ای جلوه‌ای فوق‌العاده زیبا و مجلل پیدا می‌کند.
قالی و قالیچه دستباف
به هر شهری از ایران که سفر کنید، قطعا در فهرست سوغاتی آن شهر نشانی از قالی‌ها و قالیچه‌های نفیس خواهید یافت. یزد هم از این قاعده مستثنی نیست. جالب است بدانید که هنر قالی‌بافی در یزد به دوره مشیرالدوله، حاکم معروف این شهر، بازمی‌گردد.
مینا کاری یزد
نام میناکاری با شهر اصفهان پیوندی ناگسستنی دارد؛ اما بد نیست بدانید که یزد هم در عرصه تولید محصولات میناکاری‌شده ید طولایی دارد. این سوغات حدومرز نمی‌شناسد؛ به‌عبارتی شما می‌توانید به هر عضوی از خانواده‌تان با هر سن و سلیقه‌ای یکی از ظروف زیبای میناکاری یزد را به رسم یادگاری هدیه دهید.
نقاشی مینیاتوری
نقاشی مینیاتوری هم سوغاتی یزد صنایع دستی است که اگر به دنیای نقاشی اصیل ایرانی علاقه‌مند باشید، احتمالا این سوغاتی برایتان جذابیت زیادی به همراه داشته باشد. تابلوهای نقاشی مینیاتوری عموما گران‌قیمت هستند؛ اما برای هدیه‌دادن یک اثر هنری بسیار قیمتی و ناب محسوب می‌شوند.
خاتم کاری
معروف‌ترین سوغات یزد که انتخاب‌هایی متنوع و جذاب را برای شما رقم می‌زند، محصولات خاتم‌کاری است. خاتم‌کاری هنر اصیل ایرانی است که تقریبا مصداقی از آن در هر خانه ایرانی پیدا می‌شود. در شهر زیبای یزد می‌توانید این محصول زیبا را در قالب ساعت، قاب، صفحه شطرنج، شکلات‌خوری، جعبه جواهرات، جاقرآنی، جاعودی، جادستمال‌کاغذی و ده‌ها محصول دیگر خریداری کنید.
صنایع دستی چوبی
در هنگام خرید سوغات یزد نباید صنایع چوبی آن را از قلم انداخت. محصولات چوبی این شهر عموما ست‌هایی از ظروف غذاخوری هستند که با دنیایی متنوع از طرح و رنگ روانه بازار می‌شوند. زیبایی و سادگی دو ویژگی برجسته محصولات چوبی یزد به شمار می‌رود.
نمادهای زرتشتی
حتما می‌دانید که شمار اعظمی از جمعیت ساکن در یزد را زرتشتیان تشکیل می‌دهند. طبیعتا در میان زرتشتیان هنرمندانی خلاق و خوش‌ذوق پیدا می‌شوند تا با با تولید دست‌سازه‌هایی ناب و زیبا گنجینه سوغات یزد را ارزش بیشتری ببخشند. مفرش(دولگ)، روسینی، اسفند، قندسبز، آیینه زرتشت، آفرینگان و عروسک با لباس سنتی زرتشتیان از معروف‌ترین این محصولات است که هرکدام از آنها را می‌توان به نوعی نماد زرتشتی قلمداد کرد.
باقلوای یزدی
باقلوا که معرف حضور تمام ایرانی‌هاست، شیرینی لذیذ و محبوبی است که بهانه سفر بسیاری از مسافران به یزد می‌شود. این شیرینی طعم‌های مختلفی همچون پسته‌ای، نارگیلی و بادامی دارد و گلاب، هل، شیر، شکر، آرد و روغن ترکیبات اصلی آن را تشکیل می‌دهند. بهترین مغازه سوغاتی یزد برای خرید باقلوا هم فروشگاه‌های حاضر در میدان امیر چخماق هستند.
قطاب
اصلی‌ترین سوغات یزد همان قطاب خوش‌طعمش است که بعید می‌دانیم مزه آن را تابه‌حال نچشیده باشید. شیرینی قطاب را شاید بتوانید در همه شهرهای ایران پیدا کنید؛ اما، طعم و مزه‌ای که این شیرینی در یزد دارد، قابل تکرار در هیچ نقطه‌ای از جهان نیست. یزدی‌های خوش‌ذائقه در تهیه لایه بیرونی قطاب از خمیر آرد گندم و زرده تخم‌مرغ استفاده کرده و درون آن را با بادام، هل و پودر قند پر می‌کنند.
نان برنجی یزد
نان برنجی معروف و سنتی ایران در ۳ شهر کرمانشاه، قزوین و یزد پخت می‌شود که نوع یزدی آن عموما شیرینی کمتری دارد. البته این شهر یک کلوچه برنجی هم دارد که از نظر خوشمزگی، کمتر از نان برنجی‌اش نیست. شما در یزد می‌توانید نان برنجی را با دو طعم متفاوت ساده و زعفرانی خریداری کنید. اگر قصد دارید با بلیط چارتر هواپیما سفر کرده و در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید، می‌توانید به‌جای پارچه‌های گران‌بها و سنگین، این شیرینی را خریداری کنید و به آسانی در چمدان خود جای دهید.
نان پنجره ای
بازشدن پای نان پنجره‌ای به فهرست مشهورترین سوغاتی های یزد را باید مرهون کدبانوهای هنرمند و خوش‌ذوق این شهر دانست. این شیرینی جذاب و دلپذیر در یزد به نان نوقا یا خاتون پنجره هم شهرت دارد. از ترکیبات اصلی این شیرینی می‌توان به آرد سفید، آرد برنج، گلاب، تخم مرغ، آب، زعفران، روغن و پودر قند اشاره کرد.
ارده شیره
خالص‌ترین و باکیفیت‌ترین نوع ارده شیره جهان را تنها در شهر اردکان یزد می‌توانید پیدا کنید. میراث خانواده‌های اردکانی که نسل‌به‌نسل و سینه‌به‌سینه بین آنها انتقال داده شده، تولید محصولات کنجدی از جمله ارده شیره کنجدی است. توفیر اساسی این نوع ارده با سایر ارده‌ها را هم می‌توان تولید سنتی و بدون فرآوری آن دانست.
حلوا ارده
با خرید حلوا ارده به سفره صبحانه‌تان رونق و انرژی خاصی می‌بخشید. حلوا ارده بهترین سوغات یزدی است که رسالتش در دنیا چیزی جز تامین انرژی و حال خوب برای شما نیست. بنابراین، اگر هر صبح خود را تنها با یک لقمه از حلوا ارده اردکان یزد آغاز کنید، تا آخر شب قبراق و سرحال خواهید بود. کنجد سابیده‌شده، شکر، تخم‌مرغ، هل، مغز پسته، بادام و فندق ترکیبات اصلی این معجون ناب را تشکیل می‌دهند.
شیرینی حاجی بادامی
تنها شیرینی موجود در دنیا که خوردن آن نه تنها ضرر ندارد بلکه مجموعه‌ای کامل از ویتامین‌ها را روانه بدن می‌کند، شیرینی حاج بادامی است که عموما یزدی‌ها آن را با چای میل می‌کنند. این شیرینی خوش‌طعم قدوقواره‌ای به اندازه یک حبه قند دارد؛ اما، برخلاف ظاهرش از ارزش غذایی بالایی برخوردار است.
پشمک
پشمک هم دیگر شیرینی یزدی است که نیاز به معرفی ندارد. همه ما دست‌کم یک‌بار طعم جادویی آن را چشیده‌ایم. این شیرینی ترکیب شکر، آب، جوهر‌لیمو و آرد است که در نتیجه افزودن مواد مختلفی نظیر کاکائو یا زعفران طعم و رنگی جدید به خود می‌گیرد.
حلواهای سنتی
به‌جز حلوا ارده، چندین نوع حلوای سنتی دیگر هم در یزد وجود دارد که تنها مردمان این دیار تبحر لازم را در طبخ آنها دارند. حلوا توتک (از توت خشک)، حلوای ارزن (از ارزن)، تر حلوا (از روغن گوسفندی و آرد گندم)، حلوای سوهان، حلوای ترک و حلوای تخ تخک از جمله معروف‌ترین حلواهای سنتی یزد به شمار می‌روند.
رومیزی
گفتیم سوغات یزد پارچه است که در زیبایی و جذابیت در دنیا نظیر ندارد. یکی از بهترین محصولات پارچه‌ای این شهر هم رومیزی‌های سنتی است که جنسی کاملا پنبه‌ای دارد. این رومیزی‌ها امروز شکلی تزئینی به خود گرفته؛ اما، در گذشته‌های دور با کاربری نگهداری نان در یزد شناخته می‌شده است.
نان نارگیلی
نان نارگیل هم از سوغات خوراکی یزدی است که اگر نارگیل را دوست داشته باشید، احتمالا از از طعم این شیرینی خوشتان خواهد آمد. این شیرینی از ترکیب شکر، نارگیل و روغن درست شده و غالبا به عنوان چاشنی در کنار قهوه یزدی یا چای استفاده می‌شود.
سوهان خانی
تعجب نکنید؛ یزد هم در عرصه تولید سوهان‌های خوشمزه رقیبی همه‌فن‌حریف برای قم محسوب می‌شود. معروف‌ترین سوهان یزد سوهان خانی است که در آن ترکیبی از آرد جوانه گندم، آرد سفید، تخم‌مرغ، مغز پسته، زرده هل و دارچین دیده می‌شود.
سوهان آردی
سوهان آردی هم شکل دیگری از سوهان‌های یزدی است که اگر یک‌بار طعم آن را امتحان کنید، برای همیشه شیفته آن خواهید شد. این نوع سوهان در یزد از ترکیب آرد جوانه گندم، شکر، روغن، گلاب و زعفران درست می‌شود.
سفال
ایران به هنر سفال‌گری‌اش شهرت دارد و یزد در تولید این محصول ناب و ارزشمند، پیشتاز همه شهرهای این مرزوبوم است. اما در این استان، میبد یزد یزد مرغوب‌ترین و خالص‌ترین خاک رس را دارد. ازهمین‌رو، محصولات سفالی میبد را می‌توان باکیفیت‌ترین دست‌سازه‌های سفالی یزد دانست.
قند
ما شما را به خوردن قند دعوت نمی‌کنیم؛ اما، اگر اهل خوردن این سم کشنده سفیدرنگ هستید، توصیه می‌کنیم آن را از منبع معتبرش یعنی شهر خشتی یزد تهیه کنید. قند سوغاتی یزد است که به دلیل نداشتن هرگونه ماده سفیدکننده یا جوهر قند سلامت بیشتری از هم‌ردیفان خود در سایر شهرهای ایران دارد. حسن برجسته قندهای یزدی طعم‌داربودن آن‌هاست. معمولا هم از هل، گلاب یا دارچین برای طعم‌دارکردن قندها استفاده می‌شود.
نقل
نقل بهترین سوغاتی یزدی نیست؛ اما از آنجایی که جایگزین سالم‌تری برای قند کنار چای است، از آن می‌توان به عنوان دیگر سوغاتی این شهر یاد کرد. نقل‌های یزدی طعم‌های خوشی از گل محمدی، بهارنارنج، هل، زعفران و وانیل دارند و همین چاشنی‌ها آنها را دلچسب‌تر و دوست‌داشتنی‌تر می‌کند.
کیک یزدی
معروف‌ترین شیرینی یزد کیک یزدی است. این شیرینی آنقدر طرفدار دارد که ردپای آن را می‌توان در تمام شهرهای ایران پیدا کرد. اما؛ کیک یزدی شهر یزد کجا و کیک یزدی سایر نقاط ایران کجا! یزدی‌ها معمولا از این شیرینی بیشتر در مناسبت‌های مذهبی خود مانند محرم استفاده می‌کنند. بافت و طعم فوق‌العاده این شیرینی نتیجه ترکیب هنرمندانه آرد، ماست، شیر، شکر، تخم‌مرغ، روغن و بکینگ‌پودر است. تزئینات روی کیک یزدی را هم عموما خلال بادام، پسته یا کنجد تشکیل می‌دهند.
گلاب یزد
باید اعتراف کنیم که هنوز گلابی بهتر و درجه‌یک‌تر از گلاب کاشان به بازار نیامده است؛ بااین‌حال، اگر از خرید این گلاب مرغوب به هردلیلی جا ماندید، گلاب یزد گزینه جایگزین مناسبی برایتان خواهد بود. معمولا این نوع گلاب در یزد به عنوان چاشنی چای استفاده می‌شود. ضمن اینکه پای‌ثابت تمام حلواهای سنتی آن هم هست.
لوز
از دیگر سوغاتی های یزد و از شیرینی‌های اصیل این شهر لوز است. البته در دیگر شهرهای دیگر ایران هم لوز پخت می‌شود؛ اما اصالت واقعی آن به شهر یزد بازمی‌گردد. آنچه به لوز یزدی طعم و مزه‌ای ممتاز و درخشان می‌بخشد، عرق بیدمشکی است که در پخت آن استفاده می‌شود. در یزد می‌توانید لوز را با طعم و چاشنی‌های مختلف از جمله پسته‌ای، نارگیلی یا بادامی خریداری کنید.
خرید بلیط هواپیما یزد با بهترین قیمت
نه‌تنها برای سفر به یزد، که برای سفر به هر شهر دیگری هم می‌توانید بلیط هواپیما را با قیمتی ارزانتر خریداری کنید. از کجا؟ از آژانس هواپیمایی تریپ.
تریپ مجموعه‌ای فعال در زمینه فروش بلیط ارزان هواپیما، تور و رزرو هتل است که نه‌فقط در داخل ایران، که برای گردشگری برون‌مرزی هم فعالیت می‌کند. این مجموعه با دو دهه تجربه در صنعت توریسم، توانسته اعتبار خوبی را در میان گردشگران عزیز ایرانی کسب کند. اگر شما هم قصد سفر هوایی اقتصادی را دارید، اگر می‌خواهید ارزانترین بلیط هواپیما را خریداری کنید، و یا تصمیم دارید اولین سفر خارجی خود را با توری مناسب و باکیفیت همراه شوید، به www.trip.ir سر بزنید.