
سیمین دانشور با این هدف کتاب سوشوون را نوشت!
به بهانهی پخش سریال تازهی «سووشون»، بد نیست به نویسندهی آن بازگردیم، سیمین دانشور، زنی که نوشت تا سکوت زنانه را بشکند، روایت رسمی تاریخ را به چالش بکشد، و زن ایرانی را از حاشیهی روایت به مرکز صحنه بیاورد.
دانشور، متولد ۱۳۰۰ در شیراز، نخستین زن ایرانی بود که داستاننویسی را بهطور حرفهای آغاز کرد. اما اهمیت او تنها در پیشگامیاش نیست؛ بلکه در صداقت انسانی، استقلال فکری، و تواناییاش در بازتاب جامعه و تاریخ ایران از زاویهای درونی و زنانه است.
رمان سووشون، نهتنها یکی از پرفروشترین رمان تاریخ ادبیات فارسی است، بلکه یکی از نخستین آثاریست که تجربهی زن ایرانی را در بستر تحولات اجتماعی سیاسی روایت میکند، از منظری زنانه، اما نه محدود به جنسیت.
او در کنار جلال آلاحمد زیست؛ رابطهای که بیشک در شکلگیری نگاه اجتماعی و سیاسیاش مؤثر بود، اما دانشور هرگز در سایهی آن نایستاد. صدای او مستقل بود؛ صدایی که همزمان با جلال شنیده شد، نه پس از او.
دانشور فلسفه خوانده بود، ادبیات جهان را میشناخت و ترجمه میکرد. اما مهمتر از همه، نوشتن را به ابزاری برای زیستن آگاهانه بدل کرد، نه برای تکرار روایتها، بلکه برای بازنویسی آنها از دل یک تجربهی زیسته.
امروز که «سووشون» دوباره موضوع گفتوگو شده، شاید وقت آن باشد که خودِ سیمین دانشور را بیشتر بخوانیم و جدی بگیریم، زنی که سکوت نکرد، نوشت، و نوشتنش، تاریخ شد.