علائم افسردگی پاییز و نحوه مبارزه با آن
با آغاز فصل پاییز و کاهش نور خورشید، احتمال ابتلا به افسردگی فصلی در بین افراد افزایش می‌یابد. این پدیده، که به‌ویژه در افرادی با حساسیت بیشتر به تغییرات محیطی مشاهده می‌شود، می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت روان بگذارد. دکتر جمال شمس، متخصص روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در این زمینه توضیحات مهمی ارائه می‌دهد.
به گزارش پارسینه پلاس، افسردگی فصلی (SAD) نوعی اختلال خلقی است که معمولاً با تغییر فصل، به‌ویژه در پاییز و زمستان، بروز می‌کند. این اختلال به‌طور خاص در افرادی که در مناطق با نور خورشید محدود زندگی می‌کنند، شایع‌تر است. دکتر شمس بیان می‌کند که تقریباً ۱۱ درصد از مردم با شروع فصل پاییز و سرد شدن هوا، دچار افت خلق می‌شوند.
علل افسردگی فصلی
یکی از علل اصلی افسردگی فصلی، کاهش نور خورشید و تأثیر آن بر سطح هورمون‌ها و تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن است. نور خورشید به تنظیم سطوح ملاتونین و سروتونین کمک می‌کند. ملاتونین هورمونی است که خواب را تنظیم می‌کند و سروتونین نیز به احساس شادی و خوشحالی مربوط می‌شود. با کاهش نور خورشید، سطح این هورمون‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و می‌تواند به تغییر خلق و احساس افسردگی منجر شود.
علائم افسردگی فصلی
علائم افسردگی فصلی مشابه با علائم افسردگی دائمی است، اما زمان بروز آن در فصول خاص سال به‌ویژه قابل توجه است. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- کاهش انرژی: بسیاری از افراد در این دوران احساس خستگی و ناتوانی می‌کنند.
- تغییرات خواب: خواب‌آلودگی یا مشکلات خواب از علائم شایع است.
- کاهش میل جنسی: کاهش اشتیاق به فعالیت‌های جنسی نیز مشاهده می‌شود.
- مشکلات تمرکز: افرادی که دچار افسردگی فصلی هستند، معمولاً در تمرکز و تصمیم‌گیری مشکل دارند.
- تغییرات در اشتها: ممکن است افراد به غذاهای شیرین یا کربوهیدراتی تمایل بیشتری پیدا کنند و در نتیجه وزن خود را افزایش دهند.
تشخیص و درمان افسردگی فصلی
دکتر شمس تأکید می‌کند که تشخیص به‌موقع افسردگی فصلی می‌تواند به جلوگیری از تشدید علائم کمک کند. درمان‌های مؤثر برای افسردگی فصلی شامل موارد زیر هستند:
- نور درمانی: استفاده از لامپ‌های مخصوص نور درمانی می‌تواند به تنظیم خلق و خو کمک کند.
- داروهای ضد افسردگی: در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی تجویز کند.
- مشاوره و روان درمانی: جلسات مشاوره می‌تواند به فرد کمک کند تا با احساسات خود بهتر کنار بیاید و تکنیک‌های مقابله‌ای را یاد بگیرد.
- تغییرات در سبک زندگی: ایجاد عادات سالم مانند ورزش منظم و تغذیه متعادل نیز می‌تواند تأثیر مثبت بر سلامت روان داشته باشد.
نکات مفید برای مقابله با افسردگی فصلی
- دریافت نور طبیعی: تلاش کنید در ساعات صبح به بیرون بروید و از نور طبیعی استفاده کنید.
- فعالیت بدنی: ورزش منظم می‌تواند به بهبود خلق و خو کمک کند و احساس انرژی را افزایش دهد.
- تنظیم خواب: ایجاد یک روال خواب منظم و مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
- ارتباط با دیگران: برقراری ارتباط با دوستان و خانواده می‌تواند احساس تنهایی را کاهش دهد.
افسردگی فصلی یکی از اختلالات روانی شایع در فصل پاییز است که نیاز به توجه و درمان مناسب دارد. با شناخت علائم و عوامل مؤثر در این اختلال، می‌توان از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کرد. اگر احساس می‌کنید که دچار افسردگی فصلی هستید، بهتر است با پزشک یا متخصص روانشناس مشورت کنید تا راهکارهای مؤثری برای مدیریت این وضعیت دریافت کنید.