
عوارض مصرف مواد غذایی تقلبی
یک استاد تغذیه میگوید: محصولات غذایی تقلبی، بر حسب مواردی که مورد استفاده قرارمیگیرد، میتواند تأثیرات ناخوشایندی بر سلامت داشته باشد اما تقلب به دو شکل صورت میگیرد؛ یک مورد به صورت جایگزینی مواد است که مثلا باقالا را بهجای خلال پسته میفروشند و نوع دیگر تقلب هم به شکل فروش موادسوء و فاقد کیفیت است که طبیعتا هردونوع آن میتواند اثرات منفی برسلامت داشته باشد.
به گزارش پارسینه پلاس، تقلب در عرضه مواد غذایی، شبیه به هیچ تقلبی درهیچ زمینه دیگری نیست؛ شاید چون میتواند تأثیر مستقیم و بدون دخالتی در به خطر انداختن سلامت مواد غذایی داشته باشد.
درواقع شاید آنچه که درباره مواد غذایی تقلبی کمتر دیده میشود این است که فارغ از کاهش ارزش غذایی مواد مصرفشده، در چنین مواردی، انسان با سموم غذایی در بدنش روبهرو میشود که میتواند سلامتش را با عوارض جدی روبهرو کند؛ موضوعی که دکترخدیجه رحمانی، استاد تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم آن را تایید و بر اهمیت خرید مواد غذایی از مراکز معتبر و استاندارد تاکید دارد.
به نظر شما، مصرف محصولات غذایی تقلبی، چقدر میتواند بر سلامت افراد تأثیرگذار باشد؟
محصولات غذایی تقلبی، بر حسب مواردی که مورد استفاده قرارمیگیرد، میتواند تأثیرات ناخوشایندی بر سلامت داشته باشد اما تقلب به دو شکل صورت میگیرد؛ یک مورد به صورت جایگزینی مواد است که مثلا باقالا را بهجای خلال پسته میفروشند و نوع دیگر تقلب هم به شکل فروش موادسوء و فاقد کیفیت است که طبیعتا هردونوع آن میتواند اثرات منفی برسلامت داشته باشد.
به نظر میرسد که نوع اول آن یعنی جایگزینی خطر کمتری دارد تا استفاده از مواد غذایی خراب و مانده و از رده خارج؟
خب واقعیت این است که فردی که از یک ماده غذایی استفاده میکند، انتظار دارد که از خاصیتهای آن ماده بهره ببرد و تأثیرش را در عملکرد بدنش ببیند، در صورتیکه موادتقلبی خریده باشد و مثلا بهجای پسته، باقالا مصرف کرده باشد، نه فقط بهرهای نمیبرد، بلکه ممکن است با توجه به ویژگیهای بدنیاش، تحت تأثیر آن ماده جایگزین هم قرار بگیرد.
نمونهاش احتمال بروز فاویسم است!
بله همینطور است. البته که در بروز اثرات بیماری فاویسم، میزان و مقدارمصرف هم تأثیرگذار است اما بههرحال کسی نمیتواند منکر مشکلات ناشی از مصرف باقالا در چنین افرادی شود. در واقع اگر زیاد مصرف شود، اثر سوء دارد، منجر به خونریزی میشود و مشکلات آنزیمی برای فرد ایجادمیکند.متاسفانه بسیار از افراد، صرفا بهدلیل دریافت سود بیشتر، اینطور جدی با سلامت هموطنانشان شوخی میکنند! فاویسم یک بیماری حساسیتی است که مصرف باقالا و ترکیبات مشابه آن میتواند باعث کمخونی همولیتیک در افراد مستعد شود و به شکل یک ماده غذایی خطرآفرین عمل کند.
به نظر میرسد که درباره تنقلات این تقلبی بودن، احتمال بیشتری دارد؟
بله متاسفانه و اتفاقا که چقدر میتواند بااهمیت باشد. واقعیت این است که تنقلات اثرات مفید و بسیار خوبی بر بدن انسان دارند. تنقلات چربی مفیدی دارند، تنها منبع ویتامین E هستند. مواد معدنی، منیزیم و…را به صورت اثربخشی به بدن میرسانند اما با وجود همه این مزایا، اگر آلوده باشند، نه فقط اثر مثبت ندارند که اثر سوء خودشان را هم روی سلامت میگذارند.
و انگار در آستانه سال نو، این سودجوییها بیشتر و متعدد شده است.
دقیقا همینطور است. برای نمونه دیگر این مواد تقلبی، از زردچوبه هم میتوانیم نام ببریم. جالب است بدانید که زردچوبه در اصل خودش، اثرات مفید و ضدالتهابی دارد اما برخی برای سود بیشتر، به زردچوبه مانده، نمک میزنند و حتی مواد رنگی در آن ترکیب میکنند تا رنگ قدیمی آن دیده نشود و آن را به جای زردچوبه خوشرنگ و طعم میفروشند که طبیعتا خطرات قابلتوجهی برای سلامت انسان دارد.
و چاره مقابله با چنین اتفاقاتی را در چه میبینید؟
بدیهی است که فارغ از ضرورت نظارت بیشتر و جدیتر بر فروش مواد غذایی اما آنچه که از دست مردم برمیآید فقط و فقط خرید از مکانهای معتبر و محصولات غذایی با نشان استاندارد و مجوز سازمان غذا و دارو است.در واقع لازم است این موضوع را همیشه جدی بگیریم که خرید مواد غذایی از دستفروشها که هیچ کنترل و نظارتی بر محصولاتشان نیست، هیچ توجیهی ندارد؛ بهخصوص آنکه چنین خریدی، علاوه بر احتمال تقلبی بودن، در بسیاری از موارد با آلودگیهای جدی همراه است.
آلودگی هم میتواند به اندازه تقلبی بودن دردسرساز باشد برای سلامتی؟
البته که میتواند؛ حتی گاهی بیشتر! خوب است بدانیم که مواد غذایی دستفروشها و گوشه خیابانها، فارغ از اصل یا تقلبی بودن، با آلودگی هوا و آلودگی محیط ترکیب شده؛ برای همین تاکید میکنیم که بههیچ عنوان روی خرید مواد غذایی باز ریسک نکنیم.
این آلودگی چقدر قابل تشخیصاست؟
بدیهی است که اصلا قابل تشخیص نیست! بهخصوص اگر این مواد سم آفلاتوکسین داشته باشند.آلودگی و سمی که در اثر ماندگی در مواد غذایی ایجاد میشود و بسیار هم خطرناک است و حتی میتواندکشنده باشد. چه بهتر که از مواد غذایی مانده که فکر میکنیم خاصیت دارند استفاده نکنیم تا اینکه بخواهیم با این کیفیت نازل و با آلودگی آنها را به بدن برسانیم.