نوروز در سایه عزا؛ سفره هفت‌سین باشد یا نباشد؟
نوروز امسال در حالی از راه می‌رسد که روزهای نخست آن مقارن با ایام شهادت امیرالمؤمنین (ع) است. این هم‌زمانی، بسیاری از خانواده‌های مذهبی را بر سر یک دوراهی قرار داده است؛ آیا باید همچنان سنت‌های نوروزی را حفظ کرد یا به احترام این ایام، از آنها صرف‌نظر نمود؟
به گزارش پارسینه پلاس به نقل از پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، نوروز یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که با آیین‌های متعددی همچون چیدن سفره هفت‌سین، دید و بازدید، پوشیدن لباس نو و پذیرایی از مهمانان همراه است. اما امسال، با توجه به مصادف شدن آغاز سال با ایام شهادت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، بسیاری از خانواده‌ها در پی آن هستند که بدون آنکه حرمت این ایام را زیر پا بگذارند، حال و هوای نوروز را نیز از خانواده دریغ نکنند.
* دوگانگی نوروز امسال؛ شادی یا حزن؟
بنابر روایت فارس، بچه‌ها همیشه برای هفت‌سین و سنت‌های نوروزی شوروشوق خاصی دارند. آنها از چیدن سفره و انتخاب هر یک از عناصر هفت‌سین, دید و بازدید، خرید لباس و.. بادقت و علاقه صحبت می‌کنند و برایشان لحظه تحویل سال، فرصتی ویژه برای شادی و ایجاد خاطرات خوش است. این سنت‌ها برای آنها نه تنها نمادی از آغاز سال نو، بلکه فرصتی برای همراهی با خانواده و تجربه هیجانی شیرین از جشن و آیین‌های نوروزی است. «زهرا موحدی‌نیا»، فعال حوزه زنان و مادر پنج فرزند، در این زمینه تجربه و نظرات جالبی دارد. او می‌گوید: «از یک سو، نوروز و آداب آن برای خانواده، به‌ویژه کودکان، مهم است و از سوی دیگر، حرمت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) برای ما جایگاهی غیر قابل قیاس دارد. به همین دلیل باید با آنها گفت‌وگو کرد و نظر آنها را شنید تا به یک فهم مشترک برسید».
نوروز در سایه عزا؛ سفره هفت‌سین باشد یا نباشد؟
*سفره هفت‌سین؛ بله یا خیر؟
سفره هفت‌سین یکی از اصلی‌ترین نمادهای نوروز است. برخی خانواده‌ها بر این باورند که چیدن آن به منزله جشن‌گرفتن است، درحالی‌که برخی دیگر آن را تنها یک رسم سنتی و نمادی از برکت و سرسبزی سال جدید می‌دانند. موحدی‌نیا می‌گوید: «سفره هفت‌سین به خودی خود اشکالی ندارد، چرا که در آن پایکوبی و شادی خارج از عرفی وجود ندارد، اما می‌توان تغییراتی در آن ایجاد کرد تا حال و هوای عزاداری نیز در آن لحاظ شود. مثلاً فرزندانم پیشنهاد کردند که از عناصر مشکی مانند شمع یا روبان مشکی در سفره استفاده کنیم تا هم به سنت نوروز پایبند باشیم و هم حرمت ایام را حفظ کنیم.» این نوع تغییرات می‌تواند به خانواده‌هایی که تمایل دارند هم سنت‌های ملی را پاس بدارند و هم ارزش‌های مذهبی را رعایت کنند، کمک کند تا راه میانه‌ای را در پیش بگیرند.
*از عید دیدنی‌های متفاوت تا خرید لباس نو در صورت نیاز
نوروز با دید و بازدیدهای خانوادگی شناخته می‌شود، اما در این ایام عزاداری، می‌توان سبک این دیدارها را تغییر داد. می‌شود این دیدارها را در قالب مراسم افطاری، محافل روضه و ذکر برگزار کرد و به‌جای صرفاً رفت‌وآمدهای معمول، با بزرگ‌ترهای فامیل مشورت کرد که این دیدارها همراه با ذکر و یاد امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) باشد. یکی دیگر از رسوم نوروز، خرید و پوشیدن لباس نو است. اما آیا می‌توان این رسم را تغییر داد یا به زمان دیگری موکول کرد؟ فعال حوزه زنان می‌گوید: «ما در خانواده لباس را بر اساس نیاز می‌خریم، نه صرفاً به دلیل عید؛ بنابراین، امسال نیز خرید لباس نو را به تعویق انداختیم. اما درعین‌حال، لازم است روحیه بچه‌ها هم در نظر گرفته شود. اگر کودک نیاز به لباس جدید دارد، نباید این موضوع را کاملاً نادیده گرفت یا می‌توان این خرید را بعد از ایام شهادت موکول کرد».
نوروز امسال برای بسیاری از خانواده‌های مذهبی، فرصتی برای تمرین اعتدال است. از یک سو، حفظ سنت‌های نوروزی می‌تواند به ایجاد حس نشاط و همبستگی در خانواده کمک کند و از سوی دیگر، حرمت ایام عزاداری نیز باید به‌دقت رعایت شود. با این کار می‌توان سنت‌های قدیمی را با تغییرات کوچکی متناسب با شرایط جدید مدیریت کرد، بدون اینکه لطمه‌ای به ارزش‌های اصلی خانواده وارد شود. لحظه تحویل سال، یکی از مهم‌ترین بخش‌های نوروز است. در شرایط عادی، بسیاری از خانواده‌ها این لحظات را در کنار سفره هفت‌سین و با دعا برای سالی پر از خیروبرکت می‌گذرانند. اما امسال، می‌توان این لحظات را در فضایی متفاوت سپری کرد و با تصمیم‌های آگاهانه، هم احترام این ایام را حفظ کرد و هم فضای صمیمیت و نشاط نوروزی را از خانواده دریغ نکرد. با کمی تغییر و تطبیق در سبک اجرای این سنت‌ها، می‌توانیم هم حال و هوای معنوی این ایام را درک و هم سال جدید را با خیروبرکت آغاز کرد.
موحدی‌نیا در این باره پیشنهاداتی دارد: «ما تصمیم گرفتیم لحظه تحویل سال را در کنار مزار مادرمان باشیم و با تلاوت قرآن و زیارت «امین‌الله» سال جدید را آغاز کنیم. حضور در مزار شهدا، امامزادگان یا حرم اهل‌بیت (علیهم‌السلام) نیز می‌تواند انتخاب خوبی باشد. علاوه بر این، برخی از خانواده‌ها می‌توانند یک مجلس روضه خانگی در همان ساعت سال‌تحویل برگزار کنند.»امسال، نوروز نه‌تنها بهاری تازه برای طبیعت، بلکه فرصتی برای نگاهی تازه به سبک زندگی و سنت‌های ماست؛ اینکه چگونه می‌توان میان سنت و باور، میان جشن و حرمت، تعادلی زیبا و معنادار برقرار کرد.