وقتی نوجوان شما فکر می‌کند از شما بیشتر می‌فهمد! چه باید کرد؟
نوجوانی دوره‌ای پر از تغییر و تحول است؛ تغییراتی که گاهی نه تنها جسم و روح نوجوان را درگیر می‌کند، بلکه والدین را نیز با چالش‌های جدیدی روبرو می‌سازد. یکی از این چالش‌ها، زمانی است که نوجوان شما با اعتماد به نفسی مثال‌زدنی (و گاهی کمی هم اغراق‌آمیز!) احساس می‌کند که گوی سبقت را در فهم و درک مسائل از شما ربوده است.
به گزارش پارسینه پلاس، قبل از هر اقدامی، مهم است که بدانیم چرا نوجوانان در این دوره چنین رفتاری از خود نشان می‌دهند. درک این موضوع می‌تواند به ما در یافتن رویکرد مناسب کمک کند.
- رشد شناختی: در دوران نوجوانی، تفکر انتزاعی و استدلال منطقی در نوجوانان به طور چشمگیری توسعه می‌یابد. این پیشرفت شناختی باعث می‌شود آن‌ها احساس کنند که قادر به درک مسائل پیچیده‌تری نسبت به قبل هستند.
- جستجوی هویت: نوجوانان در تلاش برای یافتن هویت مستقل خود هستند. ابراز عقاید قاطعانه و گاهی مخالفت با نظرات والدین، یکی از راه‌های نشان دادن این استقلال است.
- تاثیر گروه همسالان: نظرات و باورهای دوستان و همسالان در این دوره اهمیت زیادی پیدا می‌کند. نوجوانان ممکن است تحت تاثیر این نظرات، دیدگاه‌های جدیدی پیدا کنند و آن‌ها را بر نظرات والدین ترجیح دهند.
- دسترسی به اطلاعات: با وجود اینترنت و منابع اطلاعاتی فراوان، نوجوانان به حجم وسیعی از اطلاعات دسترسی دارند. این امر می‌تواند آن‌ها را به این باور برساند که دانش بیشتری نسبت به والدین خود دارند.
چگونه با نوجوان همه‌چیزدان خود رفتار کنیم؟
حالا که دلایل احتمالی این رفتار را درک کردیم، بیایید به راهکارهای عملی برای تعامل موثر با نوجوانانی که فکر می‌کنند از ما بیشتر می‌فهمند، بپردازیم:
- شنونده فعال باشید: به حرفهای نوجوانتان با دقت گوش دهید. سعی کنید دیدگاه او را درک کنید، حتی اگر با آن موافق نیستید. نشان دادن احترام به نظرات او، احتمال اینکه او نیز به نظرات شما احترام بگذارد را افزایش می‌دهد.
- سوال بپرسید، پاسخ ندهید: به جای اینکه مستقیماً اشتباهات او را گوشزد کنید، با طرح سوالات باز او را به تفکر وادارید. برای مثال، اگر او ادعای نادرستی می‌کند، بپرسید: “مطمئنی؟ می‌توانی بیشتر توضیح بدهی؟”
- تجربیات خود را به اشتراک بگذارید: از تجربیات زندگی خودتان بگویید. مثال‌هایی از زمانی که شما هم فکر می‌کردید همه چیز را می‌دانید و بعد متوجه اشتباهتان شدید، می‌تواند بسیار موثر باشد.
-
تواضع نشان دهید: از اعتراف به اشتباهات خود نترسید. نشان دادن اینکه شما هم انسان هستید و ممکن است اشتباه کنید، به نوجوانتان می‌آموزد که پذیرش اشتباه نشانه ضعف نیست.
- محیط یادگیری مشترک ایجاد کنید: با نوجوانتان در مورد موضوعات مورد علاقه‌اش یاد بگیرید. این کار نه تنها به او نشان می‌دهد که شما برای نظراتش ارزش قائل هستید، بلکه فرصتی برای تبادل اطلاعات و یادگیری متقابل فراهم می‌کند.
- مرزها را حفظ کنید: در عین حال که به نظرات نوجوانتان احترام می‌گذارید، به یاد داشته باشید که شما هنوز والدین هستید و مسئولیت‌هایی دارید. در مورد مسائل مهم و اساسی، قاطعیت خود را حفظ کنید.
- از بحث‌های بیهوده اجتناب کنید: هر بحثی ارزش جنگیدن ندارد. اگر احساس می‌کنید بحث به بن‌بست رسیده و فقط باعث تنش می‌شود، سعی کنید موضوع را تغییر دهید یا به زمان دیگری موکول کنید.
- حس شوخ‌طبعی داشته باشید: کمی شوخی و خنده می‌تواند فضا را تلطیف کند. البته، مراقب باشید که شوخی‌هایتان جنبه تمسخر نداشته باشد.
- صبور باشید: تغییر رفتار و نگرش زمان می‌برد. ناامید نشوید و به تلاش خود ادامه دهید. به یاد داشته باشید که این دوره نیز خواهد گذشت.
- به دنبال نقاط قوت او باشید: به جای تمرکز بر رفتارهای چالش‌برانگیز، نقاط قوت و استعدادهای نوجوانتان را تحسین کنید و آن‌ها را تشویق کنید. این کار به افزایش اعتماد به نفس سالم در او کمک می‌کند.
چه زمانی باید نگران باشیم؟
اگرچه کمی خودبزرگ‌بینی در دوران نوجوانی طبیعی است، اما در برخی موارد لازم است که هوشیار باشیم:
- بی‌احترامی مداوم: اگر نوجوان شما به طور مداوم بی‌احترامی می‌کند، تحقیر می‌کند یا به نظرات شما بی‌توجهی نشان می‌دهد، این می‌تواند نشانه مشکل جدی‌تری باشد.
- عدم همدلی: اگر نوجوانتان قادر به درک احساسات دیگران نیست و فقط بر نظرات خود پافشاری می‌کند، ممکن است نیاز به مداخله تخصصی باشد.
- انزوای اجتماعی: اگر این رفتارها منجر به انزوای اجتماعی نوجوان شما شده است، لازم است به دنبال کمک حرفهای باشید.
در نهایت، به یاد داشته باشید که هدف شما تربیت یک فرد بالغ، متفکر و محترم است. با صبر، درک و رویکرد هوشمندانه، می‌توانید این دوره چالش‌برانگیز را با موفقیت پشت سر بگذارید و شاهد رشد و شکوفایی فرزندتان باشید.