چرا کودکان از تاریکی می‌ترسند و چگونه می‌توان به آن‌ها کمک کرد؟
ترس از تاریکی، یک تجربه رایج در میان کودکان است که می‌تواند برای والدین نگران‌کننده باشد. اما با درک علت این ترس و استفاده از راهکارهای مناسب، می‌توان به کودکان کمک کرد تا بر این ترس غلبه کنند و خوابی آرام و آسوده داشته باشند.
به گزارش پارسینه پلاس به نقل از دانشیاری علل روانشناختی ترس از تاریکی:
تخیل فعال: کودکان در سنین پایین‌تر، تخیل بسیار قوی‌ای دارند و ممکن است در تاریکی، موجودات خیالی یا صداهای نامشخص را به چیزهای ترسناک نسبت دهند.
عدم تمایز بین واقعیت و خیال: کودکان گاهی اوقات نمی‌توانند بین واقعیت و خیال تمایز قائل شوند و ممکن است آنچه در داستان‌ها یا فیلم‌ها دیده‌اند را واقعیت بپندارند.
احساس ناامنی: تاریکی می‌تواند حس ناامنی و آسیب‌پذیری را در کودکان تقویت کند، به خصوص اگر احساس کنند که کنترل محیط اطراف خود را از دست داده‌اند.
تجربیات قبلی: تجربیات ترسناک قبلی، مانند دیدن یک فیلم ترسناک یا شنیدن داستان‌های ترسناک، می‌تواند ترس از تاریکی را در کودکان تقویت کند.
نشانه‌های رفتاری ترس از تاریکی:
اجتناب از رفتن به اتاق تاریک: کودک ممکن است از رفتن به اتاق تاریک یا تنها ماندن در آن امتناع کند.
چسبیدن به والدین: کودک ممکن است در شب به والدین خود بچسبد و از آن‌ها بخواهد که کنار او بمانند.
مشکل در به خواب رفتن: کودک ممکن است به سختی به خواب برود یا در طول شب مکرراً بیدار شود.
کابوس‌های شبانه: ترس از تاریکی می‌تواند منجر به کابوس‌های شبانه شود.
تغییرات در رفتار: کودک ممکن است در طول روز مضطرب، تحریک‌پذیر یا گوشه‌گیر شود.
راهکارهای جامع برای مقابله با ترس از تاریکی
ایجاد یک محیط خواب آرامش‌بخش:
استفاده از چراغ خواب: یک چراغ خواب با نور ملایم می‌تواند به کودک کمک کند تا احساس امنیت بیشتری داشته باشد.
باز گذاشتن در اتاق: باز گذاشتن در اتاق کودک می‌تواند حس ارتباط با سایر اعضای خانواده را تقویت کند.
استفاده از موسیقی آرامش‌بخش: پخش موسیقی آرامش‌بخش یا صداهای طبیعت می‌تواند به کودک کمک کند تا آرام شود و به خواب برود.
استفاده از اسباب‌بازی‌های مورد علاقه: قرار دادن اسباب‌بازی‌های مورد علاقه کودک در تختخواب می‌تواند به او احساس امنیت و آرامش بدهد.
تغییر دکوراسیون اتاق: استفاده از رنگ‌های آرامش‌بخش و تصاویر مثبت در اتاق کودک می‌تواند به کاهش ترس او کمک کند.
گفتگو و همدلی با کودک:
گوش دادن فعال: به حرف‌های کودک با دقت گوش دهید و به او نشان دهید که احساساتش را درک می‌کنید.
اعتباربخشی به احساسات: به کودک بگویید که ترسیدن طبیعی است و بسیاری از کودکان این ترس را تجربه می‌کنند.
استفاده از داستان‌گویی: داستان‌هایی در مورد غلبه بر ترس از تاریکی برای کودک تعریف کنید.
بازی‌های نقش‌آفرینی: با کودک بازی‌های نقش‌آفرینی انجام دهید که در آن او نقش یک قهرمان را بازی کند که بر ترس‌هایش غلبه می‌کند.
آموزش تکنیک‌های آرام‌سازی: به کودک تکنیک‌های آرام‌سازی مانند تنفس عمیق یا تجسم مثبت را آموزش دهید.
ایجاد روال خواب منظم و آرامش‌بخش:
ساعت خواب و بیداری ثابت: یک برنامه خواب منظم برای کودک تعیین کنید و به آن پایبند باشید.
فعالیت‌های آرامش‌بخش قبل از خواب: قبل از خواب، فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند حمام کردن، خواندن کتاب یا گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش انجام دهید.
اجتناب از محرک‌ها: از تماشای تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای یا خوردن غذاهای سنگین قبل از خواب خودداری کنید.
تقویت اعتماد به نفس کودک:
تشویق به استقلال: به کودک فرصت دهید تا به تنهایی کارهایی را انجام دهد و او را برای تلاش‌هایش تشویق کنید.
تقویت مهارت‌های حل مسئله: به کودک کمک کنید تا مهارت‌های حل مسئله خود را تقویت کند تا بتواند با ترس‌هایش مقابله کند.
ایجاد تجربیات مثبت: تجربیات مثبت در تاریکی، مانند تماشای ستارگان یا استفاده از چراغ قوه، می‌تواند به کاهش ترس کودک کمک کند.
مراجعه به متخصص در صورت نیاز:
اگر ترس کودک شدید است، مداوم است یا با سایر مشکلات رفتاری همراه است، حتماً به یک روانشناس کودک یا متخصص سلامت روان مراجعه کنید.
نکات تکمیلی
صبر و حوصله: غلبه بر ترس از تاریکی زمان می‌برد. صبور باشید و به کودک خود فرصت دهید تا به تدریج بر ترسش غلبه کند.
ثبات: در اجرای راهکارها ثابت‌قدم باشید و از تغییر مداوم روش‌ها خودداری کنید.
همکاری با کودک: کودک را در فرآیند مقابله با ترسش مشارکت دهید و به او احساس کنترل بدهید.