چگونه وارد بازی روانی نشویم؟

به گزارش پارسینه پلاس، به نقل ازمقاله های دانشگاه تهران بازی روانی ، تعاملاتی پیچیده و اغلب ناخودآگاه هستند که در آن‌ها افراد با استفاده از ترفندهای ظریف، سعی در کنترل و بهره‌برداری از دیگران دارند. این الگوهای رفتاری، که ریشه در نیازهای برآورده‌نشده یا تجربیات دوران کودکی دارند، می‌توانند به روابط صمیمانه و تعاملات اجتماعی آسیب‌های جدی وارد کنند. از گس‌لایتینگ و تحریف واقعیت تا مثلث کارپمن با نقش‌های قربانی، ظالم و ناجی، هر یک از این بازی‌ها با اهداف و روش‌های خاصی اجرا می‌شوند و افراد را در چرخه‌ای معیوب از ارتباطات ناسالم گرفتار می‌کنند. تشخیص علائم هشداردهنده، مانند احساس ناراحتی و سردرگمی، اجبار به انجام کارهایی که تمایلی به آن‌ها ندارید، و تکرار بحث‌های بی‌نتیجه، می‌تواند به افراد کمک کند تا از ورود به این بازی‌ها اجتناب کنند.

با این حال، گاهی اوقات شناسایی و خروج از این الگوهای مخرب به تنهایی دشوار است. در این شرایط، کمک گرفتن از یک متخصص روان‌درمانی می‌تواند بسیار مفید باشد. یک درمانگر می‌تواند به شما کمک کند تا الگوهای رفتاری خود و دیگران را بهتر بشناسید، مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنید، راهکارهای مناسبی برای مقابله با رفتارهای دستکاری‌کننده پیدا کنید، عزت نفس و اعتماد به نفس خود را افزایش دهید و روابط سالم و سازنده را جایگزین انواع بازی روانی کنید. کمک گرفتن از یک متخصص، می‌تواند به شما دیدگاه وسیع‌تری بدهد و به شما در بهبود کیفیت روابط و سلامت روانتان کمک کند.

چرا درگیر بازی‌های روانی می‌شویم؟
نیازهای برآورده‌نشده: افرادی که نیازهای عاطفی یا روانی خود را به درستی برآورده نمی‌کنند، ممکن است به دنبال راه‌های ناسالم برای کسب توجه و تأیید باشند.
الگوهای کودکی: تجربیات دوران کودکی، به ویژه مواجهه با رفتارهای دستکاری‌کننده، می‌تواند در بزرگسالی به تکرار این الگوها منجر شود.
ضعف اعتماد به نفس و تأییدطلبی: افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند، ممکن است به راحتی تحت تأثیر دیگران قرار بگیرند و برای کسب تأیید، به رفتارهای دستکاری‌کننده متوسل شوند.
نشانه‌های هشداردهنده بازی‌های روانی:
احساس ناراحتی و سردرگمی
احساس اجبار به انجام کارهایی که تمایلی به آن‌ها ندارید
تکرار بحث‌های بی‌نتیجه
شک به خود
برخی از رایج‌ترین بازی‌های روانی:
گس‌لایتینگ (Gaslighting): تحریف واقعیت به منظور ایجاد شک و تردید در قربانی.
مثلث کارپمن: بازی نقش‌های قربانی، ظالم و ناجی به طور متناوب.
بازی قدرت و کنترل: تحقیر، سرزنش و تهدید برای کسب برتری.
بازی قربانی: جلب توجه و دلسوزی با نشان دادن خود به عنوان قربانی.
بازی ناجی: کسب احساس ارزشمندی از طریق کمک‌های غیرضروری.
بازی سکوت: تنبیه با بی‌توجهی و سکوت.
بازی گناه: القای حس پشیمانی و گناه در قربانی.
مظلوم‌نمایی: کسب حمایت و دلسوزی با نشان دادن خود به عنوان قربانی.
تهدیدهای غیرمستقیم: ایجاد ترس و ناامنی با عبارات تهدیدآمیز پنهان.
ایجاد وابستگی عاطفی: کنترل از طریق ایجاد وابستگی شدید در قربانی.
نادیده‌گرفتن و سکوت: تنبیه با بی‌توجهی و سکوت.
تغییر موضوع و فرار از مسئولیت: اجتناب از پاسخگویی با تغییر جهت بحث.
کم‌اهمیت جلوه دادن احساسات: بی‌اعتبار کردن احساسات قربانی.
انکار مسئولیت و سرزنش دیگری: فرار از خطا با مقصر جلوه دادن دیگری.
نادیده گرفتن نیازهای عاطفی: بی‌توجهی به احساسات قربانی.
قضاوت و سرزنش غیرمستقیم: تخریب تدریجی اعتماد به نفس با کنایه و شوخی‌های تحقیرآمیز.
تهدیدهای عاطفی و ترک ناگهانی: ایجاد ترس از دست دادن با تهدید به ترک رابطه.
سکوت به عنوان مجازات: اعمال قدرت با بی‌توجهی و سکوت.
استفاده از تعریف و تمجید مصنوعی: سوءاستفاده از اعتماد با تعریف‌های اغراق‌آمیز.
نیمه‌حقیقت را گفتن: تحریف اطلاعات با پنهان کردن بخشی از حقیقت.
وانمود به قربانی بودن: فرار از مسئولیت با نشان دادن خود به عنوان قربانی.
استفاده از تهدیدهای غیرمستقیم در محیط کار: ایجاد ترس از دست دادن جایگاه.
انکار مسئولیت و سرزنش دیگری در روابط عاطفی: مقصر جلوه دادن طرف مقابل.
نادیده گرفتن نیازهای عاطفی در روابط خانوادگی: بی‌توجهی به احساسات فرزندان.
قضاوت و سرزنش غیرمستقیم در روابط دوستانه: تخریب اعتماد به نفس دوستان.
تغییر موضوع و فرار از مسئولیت در روابط کاری: منحرف کردن توجه از خطاها.
استفاده از جذابیت ظاهری در روابط عاطفی: پنهان کردن نیات واقعی.
دروغ‌گویی و فریب در محیط کار: پنهان کردن خطاها و کسب منافع شخصی.
استفاده از ترس و تهدید در روابط خانوادگی: اعمال کنترل بر اعضای خانواده.
بی‌تفاوتی نسبت به آسیب‌هایی که به دیگران وارد می‌کنند: فقدان همدلی.
ایجاد حس گناه در روابط دوستانه: بهره‌برداری از احساسات دوستان.
استفاده از تملق و چاپلوسی: کسب منافع از طریق تعریف‌های اغراق‌آمیز.
پخش شایعات و تهمت: تخریب وجهه و ایجاد بی‌اعتمادی.
استفاده از وعده‌های دروغین: ایجاد امید واهی و سوءاستفاده از اعتماد.
ایجاد مثلث سازی: قرار دادن افراد در مقابل یکدیگر.
استفاده از مقایسه‌های نامناسب: پایین آوردن اعتماد به نفس.
استفاده از مقایسه‌های مثبت برای کنترل: ایجاد حس برتری کاذب.
شناخت این بازی‌های روانی و علائم هشداردهنده آن‌ها، گامی مهم در جهت حفظ سلامت روان و برقراری روابط سالم است.