گاموفوبیا یا ترس از ازدواج چیست؟
ترس از ازدواج یا گاموفوبیا نوعی ترس غیر واقعی است که فرد را از قبول مسئولیت ازدواج باز می دارد و او را از دنیای متاهلی و زندگی مشترک دور میکند.
ترس به صورت غریزی هر انسان را در شرایط های مختلف در امان نگه می دارد ولی بعضی مواقع این ترس، وجه ای غیر منطقی به خود می گیرد و زندگی را تحت تاثیر خود قرار می دهد، مثلاً چنانچه ترس از ازدواج به طور افراطی در افراد متجلی شود به نوعی یک اختلال اضطرابی به شمار می رود و پیامدها و نشانه های بسیار زیادی به دنبال دارد.
گاموفوبیا یا هراس از ازدواج، یک ترس غیر واقعی از پذیرا شدن التزام برای باقی ماندن، تعهد و پیمان بستن در وجود شخص ایجاد می کند و به نوعی می توان گفت اصطلاحی است که در ترس های غیر عادی، امر ازدواج و تعهد کاربرد دارد. چنانچه در بخش می خوانید برای اینکه یک رابطه صمیمی و امن با شریک زندگی خود خلق کنید بایستی با ترس های خود روبرو شوید و تمامی ریسک های عاطفی را که هنوز برایتان اتفاق نیفتاده و ممکن است در آینده با آنها مواجه شوید بپذیرید.
گاموفوبیا ترسی است که در بین افراد مجرد رایج است و بیشتر آنها بر این تصور هستند که اگر ازدواج کرده و تعهدی را قبول کنند، آسایشی که در تجرد خود دارند از بین می رود. چرا که شما در دوران مجردی پول و وقت خود را طبق میل خود صرف می کنید، می توانید کم و کاستی های خود را در مقابل دیگران آن طور که خودتان می خواهید جلوه دهید، ورود و خروج تان به خانه محدود نیست و ظرف ها و لباس های کثیف را هر موقع که دلتان خواست تمیز می کنید.
علائم و نشانه های گاموفوبیا یا هراس از ازدواج
مطمئنا در هر اختلال و حالتی علائم و نشانه های خاصی در افراد چه مردان و چه زنان بروز می کند. ما در اینجا به چند نشانه از افراد مبتلا به گاموفوبیا اشاره ای خواهیم داشت که این نشانه ها عبارت هستند از:
- بروز ترس شدید و غیر منطقی از تعهد و ازدواج به طوری که فرد توانایی کنترل آن را نداشته باشد.
- دوری کردن از ازدواج بحث های مربوط به آن
- کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس
- بدخلقی، حملات وحشت زدگی و پرخاشگری به هنگام بحث کردن درباره ازدواج و یا فکر کردن به آن
- بروز علائم فیزیکی همچون گریه، مشکل تنفس، ضربان قلب بالا، عرق و ناراحتی شکمی، خستگی یا سرگیجه، استفراغ و حالت تهوع و لرزش.
علل عمده ترس از ازدواج
۱. شخصیت اجتنابی و درونگرا
در این شخصیت فرد متوجه این نیست که در ازدواج با چه چیزی روبرو خواهد شد و به خاطر درونگرا بودنش روابط جدید برایش یک کابوس تلقی می شود. پیشنهاد می شود چنین افرادی با کسی که دقیقا به اندازه خودش درونگرا است زندگی مشترک شروع کند چرا که در این حالت می توانند در عین داشتن یک رابطه مشترک دو نفره، به تنهایی و فضای فردی یکدیگر ارزش قائل می شوند؛ در غیر این صورت احتمالش بسیار بالا است که ازدواج یک فرد درونگرا با یک فرد برونگرا و یا ازدواج یک فرد اجتنابی با فرد عملگرا به شکست منجر شود.
۲. عدم امنیت شخصی
از دلایل اصلی دیگر گاموفوبیا احساس ناامنی شخصی در افراد می باشد. در این حالت فرد مسئولیت های خود را صد برابر می بیند و ازدواج برایش سخت می شود چرا که با ازدواج کردن همه مسائل شخصی، مالی، اجتماعی و قانونی را به اشتراک می گذارند و امکان دارد ترس از ازدواج به خاطر ترس از آسیب پذیری و خطرات این موارد اوج بگیرد.
۳. بهای سنگین مهریه
بالا رفتن نرخ مهریه ها ترس جوانان را در مورد ازدواج تشدید کرده است و متأسفانه بسیاری از خانواده ها عزت و ارزش را در گرو بالا بودن مهریه میدانند و به خاطر پایبند بودن به سنت های مهریه های سنگین، باعث به وجود آمدن شرایط دشواری برای جوانان شده اند و جوانان با فکر و خیال کردن به چگونگی پرداخت این بهای سنگین بعد از ازدواج دچار بدبینی زیادی می شوند.
۴. ترس از نرسیدن به اهداف
نگرانی از هر گونه تغییری بعد از ازدواج و بازماندن از اهداف یکی دیگر از دلایل ترس از ازدواج در جوانان است و آنها فکر می کنند چنانچه ازدواج کنند به اهداف خود نمی رسند در صورتی که چنین نیست و در حقیقت ازدواج به آنها اعتبار و ارزش های جدیدی می بخشد و شاید برخی از اعتبار های قبلی را از آنها بگیرد، بنابراین باید بدانید که با ازدواج کردن نه تنها دچار ورشکستگی معنوی، شخصیتی و عاطفی نخواهید شد بلکه فقط داشته ها و ارزش هایتان متحول می شود.
۵. تکرار حوادث ناگوار مربوط به ازدواج
در بعضی مواقع گاموفوبیا با یک رویداد ناراحتکننده و ناخواسته در افراد بروز کرده است؛ حوادثی که شاید فرد در دوران کودکی مثل مورد سوءاستفاده قرار گرفتن از سمت والدین و یا طلاق آنها و همچنین جنگ و جدل بین پدر و مادر یا دیگر زوج های متاهل، شکست یا خیانت در ازدواج قبلی تجربه کرده است و این باعث شده است که کر دیگر به ازدواج کردن فکر نکند و یا در صورت فکر کردن، به شدت احساس ترس در آنها پدیدار می شود.
۶. دلبستگی های فردی در زندگی
بسیاری از پسر ها این تصور را دارند که ازدواج باعث نادیده گرفتن و بی توجهی به مادرشان می شود. و مهم تر از همه زمانی که می بینند بعد از ازدواج بار مسئولیتشان زیاد می شود و همسرشان قرار نیست شبیه به مادرشان با آنها رفتار کند، از فکر ازدواج کردن دوری می کنند البته این وابستگی ها در دختران هم صادق است.
۷. وحشت از نزدیکی و صمیمیت
این نوع ترس اکثرا در پسران بروز می کند یک پسر برای ورود به دنیای مردانه، در طول دوره استقلال روانی نیاز دارد که از مادر خود فاصله بگیرد تا مورد پذیرش پدر و عموی خود قرار بگیرد؛ بنابراین به تدریج پروسه استقلال از مادر باعث می شود که استقلال از زنان نیز در مرد ایجاد شود و خود را ناخودآگاه بی نیاز از همه زنان بداند، نکته مبهمی که باعث شده است زنان درباره شخصیت مردان دچار سردرگمی شوند.
شما زمانی که متوجه دور شدن و عقب نشینی مردتان شدید، مثلا متوجه شدید که تماس هایتان را جواب نمیدهد یا بدون اطلاع دادن به شما جایی می رود به این معنی است که می خواهد به شما نشان دهد که نیاز به فرصتی برای بازیابی در خلوت خود دارد.
۸. افسردگی داشتن
در شرایطی که فرد دچار افسردگی است ترس از ازدواج و تعهد در او تقویت خواهد شد. امکان دارد میل به ازدواج در فرد حاضر باشد ولی سپری کردن مراحل ازدواج برایش ترسناک باشد. داشتن تصویر ضعیفی از خود، عدم اعتماد بنفس جنسی در فرد و وجود انواع احساسات مربوط به افسردگی منجر به دور شدن فرد از امر ازدواج و تعهد می شود.
۹. هراس از تعهد داشتن
برخی از جوانان ازدواج را به شکل تعهد طولانی مدت به یک نفر میدانند و تصور می کنند تمام ارتباطات دیگرشان با نزدیکان و دوستانشان بعد ازدواج تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
۱۰. ترس از شکست خوردن
بسیاری از افرادی که میترسند دچار شکست عاطفی شوند و به شدت دچار گاموفوبیا شده اند دلایل مختلفی را در زندگی خود همچون تجربه های ناموفق یا خیانت و کشمکش های دیگری را تجربه کرده اند. همان افرادی که نگران بالا رفتن آمار جامعه طلاق هستند و ترس از این دارند که مبادا آنها هم، چنین اتفاقی برایشان رقم بخورد. بیاد داشته باشید که تجربیات دیگران ممکن است منشاء ترسی برای ما باشد اما به هیچ عنوان نباید نقش بازدارنده ای در زندگی ما اجرا کنند.
چگونگی مقابله با گاموفوبیا
اطمینان از شروع یک زندگی مشترک:
قبل از هر چیزی، باید از اینکه می خواهید تمام زندگی خود را با شخص دیگری تقسیم کنید مطمئن شوید زیرا بسیاری از افراد مجرد به خاطر نداشتن قدرت تصمیم گیری نمی توانند بپذیرند که تعهدی باید بدهند و آیا کسی را واقعا دوست دارند یا نه؟ بنابراین بایستی با تعیین خواسته هایتان کار را شروع کنید.
آگاهی از ترس های وجودتان:
شما اگر به موقع تشخیص دهید که چه دلایلی باعث می شود که از اهداف خود دور شوید می توانید اجازه ندهید تا ترس بر شما غلبه کند. بایستی بدانید که وجود ترس هایی همچون ترس از دست دادن آزادی، ترس از عدم پذیرش، تغییر کاملاً طبیعی و معقول است. چنانچه از وجود آنها آگاه باشید می توانید با فائق آمدن بر آنها استراتژی های جدیدی خلق نمایید.
تنظیم سرعت پیشرفت ارتباط:
در مراحل ارتباطی اکثر افراد مجرد دچار اشتیاق اوج دادن رابطه می شوند و به دام شهوت می افتند؛ زمانی که باید تصمیم درستی برای آینده بگیرند عقب نشینی می کنند و برعکس افرادی نیز وجود دارند که به قدری درنگ و تعلل می کنند که از لحاظ محدوده زمانی درگیر مشکلات زیادی می شوند.
تقویت مهارت های متعهد شدن:
از جمله راه هایی که این مهارت را در شما تقویت می کند این است که به توافق برسید که در یک مدت زمان معین به صورت انحصاری با هم در ارتباط باشید و درباره اهداف و آرزوهایی که در ذهنتان است حرف بزنید و حتماً جنبه های باطنی و روحی و درونی خود را برای طرف مقابلتان نشان دهید چرا که با این کار می توانید برای صمیمیت و نزدیکی و همچنین جلب اعتماد، موقعیت های نابی خلق کنید.
انتظارات خود از ازدواج:
چه انتظاراتی از ازدواج واقعی دارید؟ آیا از اینکه پس از ازدواج همه تصورات فانتزی تان در موردش به هم بریزد می ترسید؟ باید بدانید که اگر چنین تفکراتی دارید تنها نیستید چرا که اغلب افراد ذهنیتی همچون ذهنیت شما را دارند. از اصلی ترین دلایل ترس از ازدواج این است که در این تصور هستند که ممکن است ازدواج ناموفقی داشته باشند و به این منجر می شود که شانس موفقیت خود را با رد کردن پیشنهادات ازدواج به کل از دست بدهند.
ارتباط با زوج های موفق:
از تجربیات زوج های موفقی که در ارتباط سالمی حضور دارند استفاده کنید چرا که آنها همیشه همدیگر را تشویق می کنند تا در جامعه قدرت عملکرد و توانایی بالقوه شان بالا برود و به نوعی امتیاز و اعتبار به همدیگر می بخشند.
به چیزهایی که از دست خواهید داد اصلاً فکر نکنید و هیچ ترسی نداشته باشید و در عوض افکارتان را معطوف کنید به چیزهایی که قرار است به واسطه یک رابطه عاشقانه و صادقانه به دست بیاورید مانند نزدیکی، اعتماد و صمیمیت.
چنانچه با به کارگیری این راهکارها نتوانستید افکار و احساسات خود را در رابطه با ترس از ازدواج مدیریت و ریشه کن کنید حتماً به دنبال درمان تخصصی باشید و چنانچه خودتان قادر به رفع نگرانی هایتان نیستید وقت آن رسیده است که از یک متخصص و یا مشاور کمک بگیرید.
زمان مراجعه کردن به متخصص
گاموفوبیا یک اختلال و مشکل بسیار جدی است که امکان دارد فرد را به انزوا بکشد؛ چنین افرادی اگرچه بی میل به ازدواج نیستند اما به شدت از آن می ترسند و این ترس آسیب بزرگی به روابط آنها در زندگی خواهد زد. در چنین شرایطی مراجعه به یک روانپزشک و یا روانشناس ضرورت دارد و مهم تر از همه، اگر یک دوره بلند مدت بیشتر از ۶ ماه از علائم ذکر شده در فرد وجود داشته باشد اختلالات بسیار زیادی در زندگی فرد، حاضر خواهد شد بنابراین باید به زودی درمان را شروع کرد.
چگونگی درمان ازدواج هراسی یا گاموفوبیا
گاموفوبیا را با استفاده از درمان های مختلف دارویی و همچنین روان درمانی می توان مداوا کرد؛ ما در اینجا فهرستی از درمان های مؤثر برای درمان این اختلال را در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد، این روش ها عبارتند از:
خانواده درمانی
یکی از مهمترین مولفه هایی که در فرایند درمانی حائز اهمیت است خانواده درمانی می باشد. درمانگر در این نوع درمان، اقدام به مشاوره با خانواده فرد کرده و آنان را آگاه به شرایط فرد گامو فوبیک می کنند، در واقع برگزاری جلسات منظم مشاوره با خانواده منجر می شود که فرد مورد حمایت خانواده قرار بگیرد و انگیزه درمان در او بالا رود که این کلید موفقیت در درمان او خواهد بود.
مواجهه درمانی
درمان مؤثر دیگری که برای گاموفوبیا در نظر گرفته شده است، مواجهه درمانی است در این روش شخص توسط درمانگر در شرایطی شبیه به ازدواج و یا بحث در مورد آن حاضر می شود، و درمانگر سعی می کند در طول جلسه درمانی در کنار فرد بوده و او را به آرامش دعوت کند و در نهایت فرد با مواجهه منظم به این شرایط عادت کرده و توانایی مدیریت و تحمل اضطراب در او بالا می رود.
درمان رفتاری شناختی (CBT)
CBT از موثرترین درمان های فرار از ازدواج می باشد. از آنجایی که ترس از ازدواج در فرد گامو فوبیک ناشی از افکار مزاحم و منفی در رابطه با ازدواج است نه به خاطر خود ازدواج، بنابراین درمانگر اقدام به کشف افکار منفی نسبت به ازدواج در فرد کرده و آنها را با افکار مثبت جایگزین خواهد کرد.
دارو درمانی
با وجود اینکه روان درمانی های ذکر شده در درمان گاموفوبیا بسیار مؤثر هستند اما گاهی دیده شده است که درمانگر ها مجبور به تجویز داروهایی از قبیل داروهای متداول ضد افسردگی و ضد اضطراب می کنند چرا که در بعضی از موارد اضطراب و انزوا افراد نیاز به دارو درمانی دارند و فقط با این روش می توانند اختلال فرد را برطرف کنند.
سخن پایانی
همانطور که ملاحظه کردید ترس از ازدواج یا گاموفوبیا یک نوع تشویش غیر واقعی و واهی در وجود فرد است. که بنا به دلایل مختلفی در او بروز کرده و باعث می شود. فرد در زندگی خود دچار درگیری ها و معضلاتی شود؛ معضلاتی که به خاطر ترس از دست دادن آزادی و استقلال، شانس بدست آوردن پیشنهادات خوب زندگی در او را کاهش می دهد. در صورتی که اگر تمامی جوانب در نظر گرفته شود پس از مدتی متوجه می شود که مزایای که پس از ازدواج به دست آورده است خیلی بیشتر از چیزهایی است که فکر می کرد آنها را از دست خواهد داد.