احکام روزه مسافر در ماه رمضان؛ نظر مراجع تقلید +تصویر
بسیاری از افراد که در ماه مبارک رمضان راهی سفر می‌شوند، ذهنشان درگیر این موضوع است که حکم روزه مسافر چیست. احکام روزه مسافر شرایط مخصوص خودش را دارد و آگاهی از آن‌ها سفری بی‌دغدغه را برای شما رقم می‌زند
به گزارش پارسینه پلاس؛ ماه رمضان یکی از ماههای عزیز و معروف در دین اسلام و بین مردم ایران است. در این ماه مبارک عده زیادی از مردم اقدام به روزه گرفتن می‌کنند. به همین خاطر، آشنایی با احکام روزه در سفر و حد ترخص روزه برای مسافر، میتواند اطلاعات زیادی به افراد مسلمان سراسر دنیا ارائه کند
مسافر روزه‌دار چه کسی است؟
در ابتدا بگذارید بیشتر با ویژگیهای فرد روزه‌داری که اصطلاحا مسافر هم محسوب می‌شود و باید نماز خود را شکسته بخواند، بیشتر آشنا شویم. از جمله این ویژگیها می‌توان به فردی که خواهان سفر کردن در مسافتی کمتر از ۴۱ کیلومتر است، اشاره کرد. این فرد باید با قصد سپری کردن این مقصد راهی سفر شده باشد. مقصد و مبدا برایش مشخص بوده باشد و با حکم الهی و پس از صرف سحری راهی مقصد شده باشد. با قصد ترخص از مبدا حرکت کرده باشد و شغل او مرتبط به سفر و حرکت کردن (راننده، مهمان‌دار، خلبان و ملبان) نباشد.
روزه پس از سپری‌کردن چند کیلومتر باطل است؟
حکم روزه مسافر درباره اینکه چند کیلومتر روزه باطل است، به دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در رابطه با احکام روزه مسافر اشاره دارد. یکی از این اطلاعات مورد نیاز سپری کردن مسافتی مشخص است. هنگامی که فرد مسافر بیش از ۴۵ کیلومتر را با قصد بازگشت کمتر از ۱۰ روز به منزل سپری میکند، در نهایت روزه او باطل می‌شود. پس به عنوان یک فرد مسافر روزه‌دار حتما به مسافت و مدت زمانی که برای سفر خود در نظر گرفتهاید، توجه داشته باشید. اگر در ماه مبارک رمضان، قصد سفر به مشهد را دارید، پیشنهاد می‌کنیم حتما مقاله راهنمای کامل حرم امام رضا (ع) را مطالعه کنید.
مسافرت در ماه رمضان
برای سفر در ماه رمضان مانعی برای فردی که مسلمان است وجود ندارد؛ اما باید برای سفرش نیت ۱۰ روزه داشته باشد و سفرش را از بعدازظهر روز اول شروع کند. روزه مسافر کمتر از ۱۰ روز برای کسانی که کثیرالسفر هستند و زیاد به مسافرت می‌روند جایز بوده و بدون اشکال خواهد بود. اگر بنا به دلایلی کمتر از ۱۰ روز به مبدا بازگردید روزههای شما قضا محسوب شده و باید کفاره آن‌ها را پرداخت کنید. علاوه بر پرداخت کفاره باید قضای روزه‌هایتان را هم به جا آورید. توصیه می‌شود، مسافر قبل از اذان ظهر در مقصد خود حاضر باشد. در غیر این‌صورت، فرد روزه‌دار باید روزه خود را شکسته و سپس قضای آن را به جا آورد.
شرایط روزه مسافر قبل از ظهر
اگر فردی پیش از ظهر سفر کند، وقتی از حد ترخیص محل اقامتش رد شود، روزه‌اش باطل می‌شود و باید کفاره آن را به جا بیاورد؛ یعنی روزه مسافر تنها در شرایطی قابل قبول است که پیش از اذان ظهر سفرش را شروع نکرده باشد.
شرایط روزه مسافر بعد از اذان ظهر
در صورتی که مسافر بعد از اذان ظهر عازم مقصد مورد نظرش شود، اگر ظهر در جایی که نمازش کامل است، حضور نداشته باشد، روزه‌اش باطل است؛ اما در صورتی که فرد بعد از ظهر به مقصد برسد و مبطلات روزه را انجام نداده باشد، روزه او صحیح خواهد بود.
مبطلات روزه در سفر کدامند؟
تا زمانی روزه فرد روزه‌دار صحیح است که آداب شرعی سفر را رعایت کند و مبطلات روزه را انجام نداده باشد. از جمله مواردی که روزه در سفر را باطل می‌کنند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
خوردن و آشامیدن
جماع
استمناء
دروغ بستن به خدا و پیامبر صلی‌الله و جانشینان پیامبر و معصومین علیهم‌السلام
رساندن غبار به حلق
فرو بردن تمام سر در آب
باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح
اماله کردن با چیزهاى روان
قی کردن
کفاره فرد روزه دار چیست؟
از جمله احکام روزه مسافر، می‌توان به کفاره مسافر اشاره کرد. اگر بنا به هر دلیلی این فرد نتواند روزه خود را در حین مسافرت به جای آورد باید کفاره روزه عمدی خود را پرداخت کند. اگر فرد روزه‌دار قبل از اذان ظهر به مبدا نرسیده باشد و علت این امر تاخیر او در آغاز سفر بوده باشد باید کفاره روزه خود را پرداخت کند.
اما اگر پس از اذان مغرب مبدا را ترک کرده اما بنا به دلایلی نتوانسته باشد قبل از اذان ظهر به مقصد برسد روزه او باطل اما ملزم به پرداخت کفاره نیست. کفاره عمدی فرد سالم برای هر یک روز روزه نگرفتن عمدی برابر با شصت روز یا دو ماه روزه است. البته، این فرد میتواند از طریق فراهم کردن غذای شصت یتیم نیز کفاره یک روز روزه خود را پرداخت کند.
آیا افرادی که شغل آن‌ها مسافرت است، باید روزه خود را کامل بگیرند؟
براساس حکم روزه مسافر و سفر کردن باید گفت بله، روزه برای افرادی که شغل‌شان با سفر همراه است در ایام ماه مبارک رمضان واجب است. در غیر این‌صورت، این افراد باید کفاره روزه خود را در اسرع وقت پرداخت کنند یا قضای روزههایشان را به جای آورند.
حد ترخص روزه و مسافت شرعی
احتمالا اصطلاح حد ترخص روزه یا مسافت شرعی به گوشتان خورده باشد. در ادامه شما را بیشتر با این دو اطلاح آشنا می‌کنیم. احتمالا برایتان این اتفاق رخ داده است که روزه باشید و مجبور به سفر شوید. در این حالت با دو اصطلاح حد ترخص روزه و مسافت شرعی مواجه میشوید.
حد ترخص روزه چیست؟
حد ترخص روزه به مسافتی کمتر از مسافت شرعی اطلاق می‌شود. در این مسافت فرد روزه‌دار باید روزه خود را باز کرده و نمازش را شکسته بخواند. در واقع، برخی از علمای شیعه حد ترخص را به جایی که صدای اذانی از آنجا به گوش نرسد و یا شهر یا روستایی در آن نزدیکیها دیده نشود، اطلاق می‌کنند. البته بد نیست بدانید امروزه شهرها گسترش یافته و در هر کیلومتر می‌توان نمایی از شهر و روستا یا دیوارها و منازل را مشاهده کرد. یا به راحتی می‌توان با استفاده از شبکههای مجازی یا تلویزیون سیار صدای اذان را شنید. این مسئله منجر شده بسیاری از علما نتوانند حد ترخص روزه را تعیین کنند. طبق گفته فقهای شیعه اگر بنا به دلایلی مسافر نتواند حد ترخص روزه را تعیین کند، و روزه خود را افطار نماید، باید کفاره روزه خود را پرداخت کرده و قضای آن را هم به جا آورد.
مسافت شرعی چیست؟
مسافت شرعی به مسیری حدودا ۴۱ تا ۴۵ کیلومتری اطلاق می‌شود. شما در این مسافت مسافر محسوب شده و مجبور هستید نماز خود را شکسته بخوانید. در ضمن، باید روزه خود را باز کنید. اگر مسافتی که برای سفر یا رفتوبرگشت طی میکنید کمتر یا بیشتر از این مقدار باشد، شما دیگر مسافر محسوب نمیشوید. پس باید نماز خود را کامل خوانده و روزهتان را به صورت کامل بگیرید.
چگونه سفر کنیم تا بتوانیم روزه بگیریم؟
برای اینکه روزه‌هایتان را به موقع بگیرید و در ماه رمضان از فرصت عبادت بهره‌مند شوید و نیازی به پرداخت کفاره روزه هم نداشته باشید، لازم است موارد زیر را در نظر داشته باشید:
سفرتان را در بعدازظهر شروع کنید.
در مبدأ سفرتان بیشتر از ده روز اقامت داشته باشد.
سفرتان را پیش از اذان ظهر تمام کنید و به مقصد برسید.
روزه در سفر را نذر کرده باشید.
در آخر باید گفت مسافرت با قصد دستیابی به عمل خیری یا به حکم انجام وظیفه اشکالی ندارد. به همین خاطر، فرد روزه‌دار میتواند با رعایت موارد فوق به راحتی راهی سفر شود. حکم روزه مسافر با توجه به شرایط هر فرد متفاوت است. به همین علت، در صورتی که شرایط ویژهای دارید، میتوانید با افراد متخصص همچون علمای شیعه در این باره مشورت کنید
