
جاهای دیدنی شوش | شاهدی بر هزاران سال تمدن ایرانی
شهر باستانی شوش، با قدمتی چند هزار ساله، گنجینهای از تاریخ و فرهنگ ایرانزمین را در خود جای داده است. شوش، شهری قدیمی با پیشینهای است که قدمت آن به بیش از چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح میرسد
به گزارش پارسینه پلاس؛ شوش، شهری قدیمی با پیشینهای است که قدمت آن به بیش از چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح میرسد. این شهر در گذشتههای دور، بهعنوان یکی از مهمترین و باشکوهترین شهرهای ایران و مرکز برخورد دو تمدن مهم بینالنهرین و ایلام بوده است. از کاخهای باشکوه هخامنشی و راه شاهی گرفته تا نیایشگاههای اسرارآمیز ایلامی، هر گوشه این شهر گوشه چشمی به دورانی پرشکوه از تمدنهای کهن است. زیگورات چغازنبیل، کاخ آپادانا و آرامگاه دانیال نبی تنها بخشی از جاذبههای دیدنی این شهر هستند.
محوطه باستانی شوش
محوطه باستانی شوش، یکی از کهنترین سکونتگاههای ایران و جهان، در استان خوزستان واقع شده است. قدمت این شهر به حدود ۴,۰۰۰ سال پیش از میلاد میرسد، هرچند شواهدی از سکونت در این منطقه تا ۷,۰۰۰ سال پیش از میلاد نیز وجود دارد. این محوطه باستانی با مساحتی نزدیک به ۴۰۰ هکتار، بین رودخانههای کرخه و دز قرار گرفته است. لازم به ذکر است که در دهههای پایانی قرن ۱۹ میلادی، باستانشناسان فرانسوی نقشهبرداریهایی از این منطقه انجام داده و آن را به چهار بخش تقسیم کردند که امروزه نیز با همان نامها شناخته میشوند.
محوطه باستانی شوش شامل بناها و سازههای متنوعی از دورههای مختلف تاریخی است که از پیش از تاریخ تا دوران اسلامی را در بر میگیرد. از جمله این آثار میتوان به کاخ آپادانا، کاخ شاوور، دروازه شرقی، هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی، مسجد جامع شوش، مجموعه بناهای دوره اسلامی، تپههای آکروپول و قلعه فرانسویها اشاره کرد. در سال ۲۰۱۵ میلادی، محوطه تاریخی شوش در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
آدرس محوطه باستانی شوش: استان خوزستان، شوش
زیگورات چغازنبیل
زیگورات چغازنبیل، یکی از برجستهترین آثار باستانی ایران و نخستین اثر ثبتشده در فهرست میراث جهانی یونسکو از کشورمان است. این نیایشگاه باستانی در حدود سال ۱۲۵۰ پیش از میلاد، به دستور اونتاش گال، پادشاه عیلامی، برای ستایش اینشوشیناک، خدای نگهبان شهر شوش، ساخته شده است. زیگورات چغازنبیل در ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی شوش در استان خوزستان قرار دارد و بخشی از مجموعه باستانی دوراونتاش است. واژه «چغازنبیل» در گویش لُری بهمعنای «تپه زنبیل» است که به شکل ظاهری این سازه اشاره دارد.
قلعه شوش
قلعه شوش، که به قلعه آکروپل یا قلعه فرانسویها نیز شهرت دارد، یکی دیگر از جاذبههای تاریخی برجسته شهر شوش و استان خوزستان است. این قلعه در سال ۱۸۹۷ میلادی (معادل با ۱۲۷۶ شمسی) توسط ژاک دمورگان، باستانشناس فرانسوی، بهمنظور اسکان و فعالیتهای باستانشناسی در نزدیکی آرامگاه دانیال نبی و بر روی تپهای تاریخی احداث شد. معماری قلعه شوش به سبک قرونوسطایی اروپایی است و در ساخت آن از خشت و آجرهایی با روکش آجر استفاده شده است. این آجرها از دورههای مختلف تاریخی، از جمله کاخ داریوش و زیگورات چغازنبیل، جمعآوری شدهاند و برخی از آنها حاوی کتیبههایی به خط میخی هستند.
قلعه شوش دارای دو حیاط است که حیاط دوم در ارتفاع بالاتری نسبت به حیاط اول قرار دارد و درست در زیر حیاط دوم، دو تالار زیرزمینی تعبیه شده است. عناصر معماری این بنا شامل طاقهای رومی، درگاههای قوسی و تزیینات آجری است که از معماری سنتی ایرانی الهام گرفتهاند. گفتنی است که در طول جنگ ۸ ساله ایران و عراق، قلعه شوش آسیبهای جدی دید، اما پس از آن مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. از سال ۱۳۷۱ شمسی، این قلعه بهعنوان موزهای برای نگهداری اشیاء و آثار تاریخی کشفشده از شهر شوش مورد استفاده قرار میگیرد. قلعه شوش در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ شمسی با شماره ۳۹۸۳ در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است؛ هرچند که متاسفانه تدبیرات لازم در جهت حفظ و نگهداری این آثار بهقدر کافی لحاظ نمیشود.
هفت تپه
محوطه باستانی هفت تپه در حدود ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش در استان خوزستان قرار دارد و شامل مجموعهای از ۱۴ تپه باستانی است که احتمالا بقایای شهر تیکنی یا کابناک از تمدن ایلامی (عیلامی) را در خود جای داده است. این محوطه وسیع در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی کشف شد و کاوشهای باستانشناسی نشان داد که هفتتپه شهری باستانی با قدمتی حدود ۳,۵۰۰ سال است. در این محوطه، بقایای معابد، مقابر، انواع سفالها، کتیبههای سفالی، اشیاء برنزی و بسیاری از مجسمههای سفالین کشف شده است که اهمیت تاریخی و فرهنگی این منطقه را نشان میدهد. ضمنا این محوطه باستانی در فاصله ۲۳ کیلومتری از معبد چغازنبیل قرار دارد و میتوانید با یک برنامهریزی مناسب، همزمان از هر دو اثر تاریخی بازدید کنید.
آدرس هفت تپه: استان خوزستان، ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش
کاخ آپادانا
کاخ آپادانا در شهر باستانی شوش، یکی دیگر از برجستهترین آثار معماری دوره هخامنشیان است که به دستور داریوش بزرگ در حدود سالهای ۵۱۵ تا ۵۲۱ پیش از میلاد ساخته شد. این کاخ با مساحتی بالغ بر ۱۰٬۴۳۴ متر مربع، بر روی بقایای تمدن عیلامی بنا گردید و بهعنوان کاخ زمستانی پادشاهان هخامنشی مورد استفاده قرار میگرفت.
آرامگاه دانیال نبی
آرامگاه دانیال نبی یکی از مهمترین جاذبههای مذهبی و تاریخی شهر شوش در استان خوزستان است. این آرامگاه در ساحل شرقی رودخانه شاوور و درست در مقابل تپه ارگ شوش، در خیابان امام خمینی قرار دارد. بنای آرامگاه با گنبدی مخروطیشکل و پلکانی به ارتفاع حدود ۲۰ متر و قطر ۵ متر، از معماری منحصربهفردی برخوردار است که آن را به نمادی از شهر شوش تبدیل کرده است؛ تا جایی که بسیاری شوش را با نام این پیامبر میشناسند.
دانیال نبی یکی از پیامبران بنیاسرائیل بود که در قرن هفتم پیش از میلاد در بابل زندگی میکرد. پس از فتح بابل توسط کوروش کبیر، او به شوش مهاجرت کرد و تا پایان عمر در این شهر اقامت داشت و در سن ۸۳ سالگی در این شهر درگذشت؛ هرچند مکانهای دیگری نیز بهعنوان محل دفن او مطرح شدهاند، اما آرامگاه شوش بیشترین اعتبار را دارد. آرامگاه دانیال نبی در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۵۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس آرامگاه دانیال نبی: استان خوزستان، شوش، خیابان امام خمینی
تپه باستانی اکروپل
تپه باستانی اکروپل در خیابان طالقانی شهر شوش واقع شده و یکی از مهمترین محوطههای باستانی ایران است که قدمت آن به دوره عیلامیان بازمیگردد. واژه «اکروپل» از زبان یونانی گرفته شده و بهمعنای «بلندترین نقطه شهر» آمده است. در این تپه، ۲۷ لایه باستانشناسی شناسایی شده که نشانههایی از سکونتهای متوالی در دورههای مختلف تاریخی از جمله عیلامی، هخامنشی، سلوکی، اشکانی، ساسانی و اسلامی است. بااینحال، بسیاری از مورخان و باستانشناسان، مجسمه ملکه نامیراستون، لوح قانوننامه حمورابی و لیوان سفالی شوش را مهمترین و ارزشمندترین آثار مکشوف در این تپه میدانند.
موزه شوش
موزه شوش یکی از مهمترین موزههای ایران و خوزستان است که در شهر باستانی شوش قرار دارد. این موزه در سال ۱۳۴۵ خورشیدی در جوار قلعه و محوطه باستانی شوش افتتاح شد و آثار ارزشمندی از ادوار مختلف تاریخی در آن نگهداری میشود. ساختمان موزه در میان باغی به مساحت تقریبی ۱۴٬۶۰۰ متر مربع واقع شده و خود بنا حدود ۵۵۰ متر مربع مساحت دارد. این مجموعه در مسیر قلعه باستانی شوش و درست در مقابل آرامگاه دانیال نبی قرار گرفته است.
تالاب بامدژ
تالاب بامدژ، یکی از جاذبههای طبیعی استان خوزستان، در ۴۰ کیلومتری شمال غربی اهواز و ۷۰ کیلومتری شهر شوش قرار دارد. این تالاب با مساحتی حدود ۴,۰۰۰ هکتار، در مجاورت روستاهای بامدژ و سادات طواهر واقع شده است. منبع اصلی تامین آب تالاب، رودخانه شاوور است که با جریانهای سیلابی زمستانه و آبهای برگشتی از زمینهای کشاورزی، پایداری آن را تضمین کرده است. تالاب بامدژ بهدلیل تنوع زیستی غنی، مقصدی مناسب برای طبیعتگردان و علاقهمندان به پرندهنگری است. چنانچه در این منطقه، ۱۴۳ گونه گیاهی و بیش از ۴۰ گونه جانوری از جمله پستانداران، خزندگان، دوزیستان و پرندگان مشاهده میشود.