روغن حیوانی؛ معجزه‌ای در آشپزخانه یا تهدیدی برای سلامت؟

خواص روغن حیوانی

خواص روغن حیوانی برای سلامتی از قرار زیر است:

• کاهش کلسترول: برخلاف تصور عموم، روغن حیوانی در مقایسه با روغن های تراریخته چربی پایین تری دارد و می تواند به کاهش کلسترول کمک کند.
• سلامت دستگاه گوارش: این روغن سرشار از اسید بوتیریک است که التهاب روده را کاهش داده و به بهبود عملکرد سیستم گوارشی کمک می کند.
• تقویت سیستم ایمنی: وجود آنتی اکسیدان های فراوان در روغن حیوانی، جذب ویتامین ها و مواد معدنی را افزایش داده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
• منبع ویتامین های ضروری: روغن حیوانی حاوی ویتامین های محلول در چربی مانند A، E، D، و K است که برای عملکرد مغز، قلب، و استخوان ها حیاتی هستند.
• ضد سرطان و التهاب: اسید لینولئیک موجود در این روغن می تواند مقاومت بدن در برابر سرطان را افزایش دهد و به درمان بیماری های التهابی مانند کولیت کمک کند.
• تامین انرژی: چربی های موجود در روغن حیوانی انرژی مورد نیاز بدن برای انجام عملکردهای حیاتی را تأمین می کنند.
• نقطه جوش بالا: به دلیل نقطه جوش بالا، این روغن گزینه ای عالی برای پخت وپز و سرخ کردن است، زیرا در دمای بالا تجزیه نشده و مواد سمی تولید نمی کند.
• درمان سوختگی: از این روغن به صورت موضعی می توان برای درمان سوختگی، التهاب و خشکی پوست استفاده کرد.

مضرات روغن حیوانی

هرچند روغن حیوانی فواید زیادی دارد، اما مصرف بیش از حد آن می تواند مضر باشد:

• افزایش وزن و چاقی: زیاده روی در مصرف روغن حیوانی، به دلیل کالری بالا، خطر افزایش وزن را به همراه دارد.
• مشکلات گوارشی: مصرف بیش از حد می تواند به دستگاه گوارش آسیب رسانده و باعث ضعف معده شود.
• بیماری های قلبی و کبدی: استفاده بی رویه از این روغن می تواند منجر به بیماری کبد چرب و سایر مشکلات قلبی-عروقی شود.

انواع روغن حیوانی: گاوی و گوسفندی

روغن حیوانی بسته به نوع شیری که از آن تهیه می شود، به دو نوع گاوی و گوسفندی تقسیم می شود که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند:

• طبع: روغن گاوی طبع سرد دارد و برای افراد گرم مزاج مناسب است، در حالی که روغن گوسفندی طبع گرم دارد و به افراد سردمزاج توصیه می شود. عدم توجه به این نکته می تواند باعث مشکلاتی مانند جوش و مشکلات گوارشی شود.
• هضم و جذب: روغن گاوی سبک تر است و راحت تر هضم می شود، به همین دلیل برای افرادی که معده ضعیفی دارند مناسب تر است.
• عملکرد مغز: روغن حیوانی گاوی به تقویت حافظه و رشد مغز کمک می کند و برای کودکان و سالمندان مفید است.
• عطر و طعم: روغن گاوی عطری ملایم تر و طعمی لطیف تر دارد، اما روغن گوسفندی عطر و طعمی قوی تر دارد.

روغن حیوانی چیست؟

روغن حیوانی که با نام های روغن کرمانشاهی و روغن زرد نیز شناخته می شود، یکی از سالم ترین و خوشمزه ترین روغن های خوراکی است که از چربی شیر گاو یا گوسفند به دست می آید. این روغن به دلیل طعم و عطر دلپذیر و ارزش غذایی بالا، در آشپزی ایرانی جایگاه ویژه ای دارد. مرغوب ترین نوع آن اغلب در استان کرمانشاه تولید می شود و به همین دلیل به نام روغن کرمانشاهی معروف است.

طرز تهیه روغن حیوانی

روغن زرد، طی فرآیندی سنتی تهیه می شود. ابتدا شیر تازه گاو یا گوسفند را به ماست تبدیل می کنند. سپس ماست را داخل مَشک (ظرفی چرمی از جنس پوست حیوانات) می ریزند و با تکان دادن آن، دوغ و کره از یکدیگر جدا می شوند. پس از جمع آوری کره، آن را روی حرارت ملایم قرار می دهند تا دوغ باقی مانده در آن تبخیر شود و روغن خالص به دست آید. طعم و عطر روغن حیوانی به نوع خوراک دام بستگی دارد و روغن تولید شده از شیر حیواناتی که از گیاهان معطر کوهستانی تغذیه می کنند، کیفیت بالاتری دارد.

نتیجه گیری

روغن حیوانی در صورت مصرف متعادل و متناسب با طبع هر فرد، یک ماده غذایی بسیار مفید و سالم است؛ اما اگر جانب احتیاط را نگه ندارید، خواص روغن زرد کمتر از فایده های آن می شود و سلامت وجود نازنین تان را به خطر می اندازد.