بی اختیاری ادرار + علل انواع و پیشگیری

به گزارش پارسینه پلاس، اختلال بی اختیاری ادرار که ناشی از ضعف عضلات کف لگن، مشکلات عصبی یا تغییرات هورمونی است، می‌تواند کیفیت زندگی را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از افراد از بیان این مشکل خجالت می‌کشند، درحالی‌که روش‌های متعددی برای کنترل و درمان آن وجود دارد. شناخت دقیق علت و به‌کارگیری روش‌های مناسب، می‌تواند به کاهش علائم و بهبود وضعیت فرد کمک کند.
بی اختیاری ادرار چیست؟
بی اختیاری ادرار به عدم توانایی در کنترل دفع ادرار گفته می‌شود که باعث نشت ناخواسته ادرار می‌شود. این مشکل می‌تواند به‌صورت خفیف (چند قطره نشت هنگام سرفه یا خنده) یا شدید (عدم توانایی کامل در کنترل مثانه) بروز کند. بی‌اختیاری ادرار به دلایل مختلفی مانند ضعف عضلات کف لگن، مشکلات عصبی، عفونت‌های ادراری، تغییرات هورمونی و برخی بیماری‌های مزمن ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد، اما با تشخیص صحیح و درمان مناسب بی اختیاری ادرار، قابل کنترل و بهبود است.
بی اختیاری ادرار می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در این مشکل عبارت‌اند از:

ضعف عضلات کف لگن
بارداری و زایمان
افزایش سن و کاهش استحکام عضلات
یائسگی و کاهش سطح استروژن در زنان
مشکلات عصبی و اختلالات سیستم عصبی
سکته مغزی
بیماری پارکینسون
ام‌اس (MS)
آسیب‌های نخاعی
عفونت‌های دستگاه ادراری
التهاب مثانه که باعث افزایش دفعات ادرار و نشت ناگهانی می‌شود.
اختلالات ساختاری و انسداد مجاری ادراری
سنگ‌های مثانه
بزرگ شدن پروستات در مردان
افتادگی مثانه در زنان
مصرف برخی داروها
داروهای دیورتیک (مدرها) که حجم ادرار را افزایش می‌دهند.
داروهای آرام‌بخش و شل‌کننده عضلات که کنترل مثانه را کاهش می‌دهند.
بیماری‌های مزمن و متابولیک
دیابت که می‌تواند اعصاب مثانه را تحت تأثیر قرار دهد.
چاقی که فشار اضافی بر مثانه وارد می‌کند.
عوامل رفتاری و سبک زندگی
مصرف بیش از حد کافئین و الکل که تحریک مثانه را افزایش می‌دهند.
عدم تحرک کافی که می‌تواند ضعف عضلات کف لگن را تشدید کند.
انواع بی اختیاری ادرار
بی‌اختیاری ادرار انواع مختلفی دارد که هر یک به دلایل خاصی ایجاد شده و علائم متفاوتی دارند:

بی‌اختیاری استرسی
در اثر فشار ناگهانی به مثانه هنگام سرفه، عطسه، خنده یا بلند کردن اجسام سنگین ایجاد می‌شود.
معمولاً به دلیل ضعف عضلات کف لگن رخ می‌دهد.
بی‌اختیاری اضطراری (مثانه بیش‌فعال)
به دلیل انقباضات ناگهانی و غیرقابل‌کنترل عضلات مثانه اتفاق می‌افتد.
می‌تواند به علت بیماری‌های عصبی یا تحریک مثانه ایجاد شود.
بی‌اختیاری سرریزی
زمانی رخ می‌دهد که مثانه پر شده اما فرد قادر به تخلیه کامل آن نیست.
معمولاً در اثر انسداد مجاری ادراری یا مشکلاتعصبی رخ می‌دهد.
بی‌اختیاری ترکیبی
ترکیبی از بی‌اختیاری استرسی و اضطراری است.
بیشتر در زنان مسن مشاهده می‌شود.
بی‌اختیاری عملکردی
زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به دلیل محدودیت‌های جسمی یا ذهنی قادر به رسیدن به موقع به سرویس بهداشتی نیست.
در افراد مبتلا به آلزایمر و آرتریت شدید شایع است.
نحوه تشخیص بی اختیاری در ادرار
تشخیص بی‌اختیاری ادرار معمولاً با ارزیابی تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه بالینی آغاز می‌شود. دکتر زنان خوب در منطقه پیروزی سوالاتی در مورد علائم، زمان شروع، شدت و شرایطی که منجر به بی‌اختیاری می‌شود، می‌پرسد. معاینه فیزیکی برای بررسی وضعیت عضلات لگنی و سلامت مثانه انجام می‌شود. آزمایشات ادراری مانند بررسی عفونت یا خون در ادرار، و کشت ادرار برای شناسایی عفونت‌های احتمالی، از دیگر روش‌های تشخیصی هستند. در برخی موارد، آزمایش‌های عملکرد مثانه مانند آزمایش استرس یا مانومتری مثانه برای ارزیابی نحوه عملکرد عضلات و فشار داخل مثانه انجام می‌شود. این ارزیابی‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا نوع و علت بی‌اختیاری ادرار را شناسایی کرده و بهترین درمان را پیشنهاد کند.
پیشگیری از ابتلا به بی اختیاری ادرار
پیشگیری از ابتلا به بی‌اختیاری ادرار با رعایت چندین نکته ساده و مؤثر ممکن است. یکی از اصلی‌ترین اقدامات، تقویت عضلات کف لگن است که می‌توان با انجام تمرینات کگل (تمرینات تقویتی برای عضلات کف لگن) به تقویت این عضلات پرداخت. همچنین، حفظ وزن سالم و جلوگیری از چاقی می‌تواند فشار روی مثانه را کاهش دهد. مصرف مایعات به صورت متعادل و اجتناب از نوشیدنی‌هایی که ممکن است مثانه را تحریک کنند، مانند کافئین و الکل، نیز می‌تواند مؤثر باشد. علاوه بر این، حفظ عادات ادراری سالم، مانند رفتن به دستشویی در زمان‌های مشخص و عدم تأخیر در ادرار، به پیشگیری از بی‌اختیاری کمک می‌کند. همچنین، ترک سیگار و درمان مشکلات بهداشتی مانند یبوست یا عفونت‌های ادراری می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به بی‌اختیاری ادرار مؤثر باشد.